„Vis” to pistolet tak popularny, że słyszał o nim chyba prawie każdy. Jeżeli nie z innych źródeł, to chociaż z fragmentu słynnej piosenki pt. „Pałacyk Michla”. Dziś obchodzimy 85. rocznicę jego opatentowania.
Vis wz. 35 to polski pistolet samopowtarzalny, którego historia sięga lat 30. XX wieku. Został skonstruowany przez Piotra Wilniewicza i Jana Skrzypińskiego, a jego prototyp powstał w 1930 roku. Wzorowano go na słynnym Colcie M1911, a 8 lutego 1932 roku przyznano na niego patent.
Pierwotnie pistolet miał nazywać się WiS, upamiętniając w ten sposób jego konstruktorów. Jednak urzędnicy Departamentu Uzbrojenia okazali się zbyt zazdrośni i ostatecznie nazwę zmieniono na Vis, od łacińskiego słowa „siła”. Pistolet był produkowany w okresie dwudziestolecia międzywojennego w Fabryce Broni w Radomiu. W latach 1936 – 1939 wyprodukowano ponad 49 tysięcy sztuk.
Zalety Visa bardzo szybko docenili również Niemcy, którzy przejęli radomską fabrykę. Kontynuowano tam produkcję tych pistoletów, upraszczając jednak ich konstrukcję, by na potrzeby niemieckiej armii mogły powstawać szybciej. Stopniowo starano się przenosić produkcję do Austrii, jednak w Radomiu tworzono je aż do końca wojny. Trudno dokładnie określić ile sztuk powstało na potrzeby III Rzeszy. Część rachunków mówi o 312 tysiącach, ale niektóre nawet o 385 tysiącach.
Z Fabryki Broni w Radomiu organizowana była również kradzież części potrzebnych do produkcji Visów, dzięki czemu można było je konstruować także w warunkach konspiracyjnych. Ostatecznie jednak dowód na taką działalność odnaleźli Niemcy, czego skutkiem było powieszenie na oczach całej załogi piętnastu pracowników fabryki.
1945 rok oznaczał zakończenie produkcji Visów, chociaż w latach 90. radomska fabryka powróciła do tworzenia pistoletów dla celów kolekcjonerskich. Broń ta uważana jest do dziś za jeden z najlepszych pistoletów wojskowych w historii. Broń posiadała kaliber 9 mm i magazynek na osiem nabojów. Z naładowanym magazynkiem ważyła nieco ponad 1100 gram, a jej skuteczny zasięg wynosił ok. 50 metrów. Praktyczna szybkostrzelność Visów to 10 strzałów na minutę.
Fot.: Wikimedia/Balcer
