66 obywateli Rosji, Białorusi i Ukrainy zostało oskarżonych przez litewską prokuraturę o zbrodnie wojenne. Powodem są wydarzenia z 1991 roku. Wówczas w Wilnie od wojsk radzieckich zginęło 14 osób.
Wszyscy oskarżeni, poza dwoma, mają być sądzeni zaocznie. Prokurator generalny Litwy wniósł oskarżenia przeciwko byłym członkom partii komunistycznej, byłym urzędnikom Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Ministerstwa Obrony, a także funkcjonariuszom KGB. Nie został oskarżony ówczesny prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow, ponieważ prokuratura litewska nie dysponowała wystarczającymi dowodami na jego obciążenie. Decyzję skrytykował Vytautas Landsbergis, pierwszy przywódca niepodległej Litwy.
– Oni (prokuratorzy) powinni wrócić do przedszkola, do szkoły podstawowej, żeby poczytać książki o tamtych wydarzeniach i zapoznać się z relacjami świadków. To są żenujący prokuratorzy – powiedział Landsbergis.
Czytaj także: \"Pamiętaj, abyś nie prosiła ich o łaskę!\" - generał August Emil Fieldorf \"Nil\
11 marca 1990 roku Litwa, jako pierwszy kraj wchodzący w skład Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich uchwaliła Akt Niepodległości. Parlament podjął decyzję o przekształceniu Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w Republikę Litewską. Przywrócono Litwie tradycyjne symbole narodowe. Było to symptomem dla uchwalenia niepodległości przez Łotwę i Estonię. Michaił Gorbaczow, ówczesny prezydent ZSRR, początkowo nie sprzeciwiał się przemianom w państwach bałtyckich, ponieważ liczył na ich poparcie. Jednak wkrótce zapadła decyzja o rozprawieniu się z republikami.
Efektem tej decyzji były tzw. wydarzenia styczniowe na Litwie. W styczniu 1991 roku Armia Radziecka wkroczyła do Wilna. W nocy z 12 na 13 stycznia 1991 roku od kul i pod gąsienicami czołgów zginęło 14 osób cywilnych, a ponad 600 zostało rannych. Cywile zebrali się przy strategicznych miejscach, by nie dopuścić do zajęcia kraju przez wojska sowieckie. Był to decydujący moment w walce o niepodległość Litwy.
Czytaj także: Pierwsza porażka tureckich głównych sił lądowych – rocznica bitwy pod Chocimiem