Łańcuchowa metoda skojarzeń, system zakładek pamięciowych czy technika pierwszej litery – to najpopularniejsze mnemotechniki, które pozwalają na szybsze i łatwiejsze przyswajanie oraz przypominanie sobie zapamiętywanego materiału. Ich poznanie i stosowanie może się przydać wszystkim maturzystom czy studentom, którzy wkrótce rozpoczynają serię egzaminów.
Z raportu opublikowanego w „Psychological Science in the Public Interest” dotyczącego skuteczności stosowanych technik uczenia się wynika, iż najbardziej efektywne jest stosowanie praktycznych testów, quizów, kart obrazowych. Bardzo ważna jest też nauka w pewnych odstępach czasowych – opisuje dr Marta Znajmiecka-Sikora z Instytut Psychologii UŁ
Ekspertka przypomina, że trwałość zapisywanych w pamięci informacji jest warunkowana przez wiele czynników. Niezbędna w procesie uczenia się jest koncentracja uwagi. Dzięki niej możliwe jest dotarcie informacji do pamięci długotrwałej. „Z badań wynika jednak, że już po 30-45 minutach uwaga gwałtownie spada i dalsza nauka staje się mniej efektywna. Dlatego tak ważne są krótkie, kilkuminutowe przerwy w nauce” – dodała.
Znaczenie ma również kolejność uczonych się treści. Na początku nauki efektywność jest największa, następnie spada i po pewnym czasie znów wzrasta – to tzw. efekt świeżości. „Bardzo ważne jest również rozłożenia nauki w czasie i powtarzanie. Proces zapamiętywania wspomaga również zainteresowanie, motywacja i poziom aspiracji” – podkreśliła psycholog.
Efektywne uczenie się oznacza łatwość w przyswajaniu informacji oraz skuteczne wykorzystanie posiadanej wiedzy. Aby to osiągnąć, można skorzystać ze znanych już od starożytności mnemotechnik, sposobów ułatwiających kodowanie i odtwarzanie nowych informacji.
Jak podkreśliła dr Znajmiecka-Sikora, podstawą stosowania mnemotechnik są skojarzenia, wyobraźnia, wizualizacja, uporządkowanie, wykorzystanie rymu i rytmu.
Metoda skojarzeń
Według niej najpopularniejszą mnemotechniką jest łańcuchowa metoda skojarzeń. Pozwala ona na łączenie treści których się uczymy, dzięki czemu możliwe staje się zapamiętanie długich list przedmiotów wraz z charakterystycznymi cechami, w chronologicznym układzie. „Istotą tej techniki jest kojarzenie ze sobą w pary poszczególnych elementów do zapamiętywania, w wyniku czego powstaje łańcuch skojarzeń. Istotne jest jednak, aby skojarzenia były dynamiczne, przejaskrawione, śmieszne lub dziwaczne. Im bardziej nietypowe, tym lepiej” – dodała.
Kolejna mnemotechnika – system zakładek pamięciowych – to tzw. metoda słów- wieszaków. Polega ona na wykorzystaniu znanego tekstu jako szkieletu do nowej informacji, która ma być zapamiętana. Aby korzystać z niej, trzeba stworzyć zestaw wieszaków, dobrze go zapamiętać wykorzystując wyobrażenia wzrokowe, a następnie – za ich pomocą – wiązać zapamiętywane treści z wieszakami.
Zdaniem ekspertki pomocne w zapamiętywaniu np. nazw geograficznych, nazwisk czy planet są akronimy, czyli tzw. skrótowce oraz technika pierwszej litery. Akronim polega na utworzeniu nowego słowa lub wyrażenia z pierwszych liter innych wyrazów, których się uczymy. „Metoda pierwszych liter polega na utworzeniu zdania, z pierwszych liter słów, które chcemy zapamiętać. Znane są również mnemotechniki ułatwiające proces uczenia się słówek z języków obcych czy zapamiętywania dat” – dodała dr Znajmiecka-Sikora,
Alternatywą dla linearnych notatek pozbawionych koloru, przestrzeni czy kojarzenia jest „mapa myśli”. To narzędzie, dzięki któremu możliwe jest stworzenie graficznej reprezentacji informacji, ułatwiające proces strukturalizacji, organizacji i zapamiętywania materiału.
Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl
Fot.: pixabay.com
