Eksperci z Politechniki Śląskiej przygotują koncepcję Kolei Metropolitalnej dla Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM). Dokument, który ma dać wskazówki, jak optymalnie zorganizować transport szynowy w Metropolii, powinien być gotowy w grudniu br.
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) powstała 1 lipca 2017 r., a zaczęła działać od 1 stycznia 2018 r. Organizacja – mocą ustawy przygotowanej przez rząd specjalnie dla regionu – skupia 41 miast i gmin centralnej części woj. śląskiego, zamieszkałych przez blisko 2,3 mln osób. Jednym z jej ustawowych zadań jest transport publiczny.
Od początku organizacji GZM jej przedstawiciele akcentowali, że podstawą transportu publicznego na terenie Metropolii powinien być transport szynowy, który przez ostatnich 30 lat tracił tam na znaczeniu. Tamtejsi samorządowcy deklarują wolę odwrócenia tej tendencji, dlatego w czerwcu ogłosili przetarg na opracowanie koncepcji tzw. kolei metropolitalnej.
Czytaj także: Geostrategia, czas na radykalne zmiany
Jak poinformowała we wtorek Kamila Rożnowska z biura prasowego GZM, dzień wcześniej Metropolia rozstrzygnęła przetarg, do którego zgłosiły się dwie firmy. Najkorzystniejszą ofertę przedstawiła Politechnika Śląska. Dokument ma zostać opracowany za ponad 233 tys. zł.
„Koncepcja odpowie nam na najważniejsze pytania dotyczące organizacji transportu szynowego na terenie Metropolii, aby mógł on realnie konkurować z samochodami” – powiedział, cytowany przez Rożnowską, członek zarządu GZM odpowiedzialny m.in. za transport Grzegorz Kwitek.
Zasygnalizował, że po zawarciu umowy, co powinno stać się w przyszłym tygodniu, eksperci z Politechniki Śląskiej będą mieli 19 tygodni na przygotowanie opracowania. Powinno ono zatem być gotowe w grudniu br.
W koncepcji powinny zostać zawarte analizy dotyczące m.in. potoków pasażerów, potrzeb związanych z zakupami nowego taboru, a także tego czy, a jeżeli tak, to w jakiej formule rozbudowywać trasy kolejowe na terenie Metropolii. Analiza różnych wariantów ma odpowiedzieć też na pytanie, czy rozbudowywać sieć kolei tradycyjnej, czy np. tworzyć infrastrukturę jednoszynową, tzw. monorail.
Przedstawiciele GZM wskazują, że koncepcja – dopuszczając różne technologie i rozwiązania – będzie zakładała wieloletni horyzont przedsięwzięcia; akcentują jednocześnie, że będzie ona dokumentem, na podstawie którego w przyszłości konstruowane będą projekty szczegółowe.
Zgodnie z uwagami wstępnymi do opisu przedmiotu zamówienia, odbudowa znaczenia i pozycji transportu szynowego w regionie wymaga budowy systemu Kolei Metropolitalnej. Przedsięwzięcie to będzie miało jednak horyzont co najmniej dekady, a więc może być realizowane w perspektywie finansowej UE 2021-2027.
Zamawiający wskazywali, że traktują opracowanie koncepcji jako czynnik przybliżający przygotowanie projektu, który zapewni stworzenie Kolei Metropolitalnej. Zawarli przy tym wymogi zastosowania tzw. metod inżynierii systemów oraz przygotowywania dokumentu w czterech etapach; w każdym z nich z zastosowaniem procedur weryfikacji i walidacji proponowanych rozwiązań.
Pierwszy etap to opracowanie założeń, drugi to opracowanie wymagań systemowych dla koncepcji, kolejny to projekt wysokiego poziomu, a ostatni to projekt szczegółowy.
„Zastosowanie podejścia systemowego pozwala oczekiwać uwzględnienia wszystkich uwarunkowań i czynników oddziałujących na pasażerski transport kolejowy w Metropolii. Ten atrybut narzędziowy powinien sprawić, że w przygotowanym projekcie koncepcji Kolei Metropolitalnej nie zostanie pominięty żaden istotny problem do rozwiązania” – pisali autorzy opisu przedmiotu zamówienia.
GZM utworzyła już Zarząd Transportu Metropolitalnego, który przejmie na jej terenie funkcję organizatora komunikacji od dotychczasowych organizatorów – planowo od 2019 r. Od początku br. Metropolia zapewniła wspólną taryfę i bezpłatne przejazdy dla dzieci do 16 lat. Obecnie pracuje nad biletem obejmującym możliwość przejazdów Kolejami Śląskimi. Docelowo kolej metropolitalna ma stać się częścią spójnej sieci komunikacyjnej w GZM.
Zgodnie z tegoroczną uchwałą budżetową Metropolii, w tym roku jej dochody mają wynieść ok. 360 mln zł (w tym blisko 330 mln zł z zapewnionego ustawowo udziału w podatku PIT oraz 30 mln ze składek członkowskich). Szacowane w prognozie finansowej dochody GZM w 2020 r. to ok. 380 mln zł (w tym ponad 340 mln zł z PIT).