Stan polskiego górnictwa – przyczyny i sposoby rozwiązania kryzysu

Początek roku przyniósł falę górniczych strajków, które wybuchły w związku z planowanym zamknięciem czterech kopalń należących do Kompanii Węglowej – Brzeszcze, Pokój, Sośnica-Makoszowy i Bobrek-Centrum. Rząd Ewy Kopacz nie przygotował żadnej alternatywy dla likwidacji kopalń mimo całej gamy możliwych rozwiązań.

2 lutego o godzinie 13.00 pod Kancelarią Prezesa Rady Ministrów w Warszawie odbył się happening Stowarzyszenia KoLiber połączony z prezentacją przygotowanego przez Centrum Analiz KoLibra raportu dotyczącego stanu polskiego górnictwa.

Na początku członkowie stowarzyszenia w wymowny sposób pokazali jak rząd traktuje sprawy górnictwa – bezsprzecznie jednego z najważniejszych sektorów gospodarki. Tak jak rząd Ewy Kopacz spycha potrzebne reformy sektora górniczego na później, tak członkowie KoLibra zamietli węgiel pod dywan. Następnie prezes stowarzyszenia Tomasz Pułról powitał wszystkich zebranych i powiedział kilka słów na temat przyczyny zorganizowania tego happeningu. Pułról wspomniał nie tylko o problemach górnictwa, ale też o konsekwencjach dzisiejszych decyzji dla młodego pokolenia Polaków, które poniesie koszty braku gruntownych reform w nieefektywnie zarządzanych sektorach. Politycy myślą jednak tylko o interesach, które pozwolą im wygrać kolejne wybory, a nie o długofalowych planach.

Po prezesie stowarzyszenia wypowiedział się autor raportu Marcin Sobiczewski, ekspert Centrum Analiz KoLibra, który opowiedział o głównych założeniach raportu. Raport składa się z dwóch części – w pierwszej zanalizowano aktualną sytuację sektora górniczego i przyczyny obecnego kryzysu. W drugiej części przedstawiono rozwiązania, które doprowadziłyby do restrukturyzacji górnictwa i polepszenia sytuacji całej branży.

Polska posiada ogromne złoża węgla, które wystarczają do zaspokojenia większości potrzeb naszej energetyki, pozwalając tym samym na poprawienie polskiego bezpieczeństwa energetycznego. W tym momencie jednak polskie górnictwo nie jest ekonomicznie wydolne. Jak wskazuje w raporcie Marcin Sobiczewski przyczyny są różne. Od niskich cen surowca na rynkach światowych, poprzez antywęglową politykę Unii Europejskiej, aż po fatalne zarządzanie kopalniami, rozbudowaną administrację i duże przywileje związków zawodowych.

W raporcie przedstawiono szczegółowe rozwiązania problemów górnictwa. Za najlepszy sposób wyjścia z kryzysu Stowarzyszenie KoLiber uważa prywatyzację. Jak wskazują przykłady Bogdanki i Kopalni Silesia, prywatne kopalnie potrafią przynosić zyski. Zyski, jakie przynoszą Bogdanka i Silesia powinny dawać do myślenia rządowym decydentom. Są one przykładem nie tylko efektywnego zarządzania, ale także dobrze przeprowadzonego dialogu z górnikami i związkowcami. Przykłady Bogdanki i Silesii pokazują, że konsensusu ze stroną pracowniczą jest możliwy i korzystny dla wszystkich stron. Likwidację uznano za niepożądane działanie, chociażby ze względu na fakt wygenerowania dużych kosztów likwidacji. Jednocześnie w raporcie wskazano kilka innych pośrednich rozwiązań.

Cały raport dostępny jest na stronie internetowej analizy.koliber.org w zakładce „Nasze raporty”.

Źr. i fot.: KoLiber Warszawa