Dokładnie 445 lat temu, 1 lipca 1569 roku Korona Królestwa Polskiego oraz Wielkie Księstwo Litewskie podpisały akt unii lubelskiej. Na jej mocy powstało jedno państwo – Rzeczpospolita Obojga Narodów.
Była to pierwsza unia realna zawarta między tymi państwami. Wcześniejsze np. unia w Krewie czy unia horodelska, nie miały tak formalnego charakteru, jak akt podpisany w Lublinie. Ten ostatni trwale połączył ówczesną Litwę i Polskę pod berłem jednego króla (Zygmunta Augusta), gdzie obowiązywała jedna waluta, a oba kraje prowadziły wspólną politykę zagraniczną.
Czytaj także: Intermarium: Nowa Rzeczpospolita?
Postanowienia unii lubelskiej:
– Oba państwa miały mieć jednego władcę wybieranego wspólnie przez oba narody w wolnej elekcji i koronowanego na króla Polski i wielkiego księcia Litwy w Krakowie
– Powołano wspólny Sejm walny, obradujący w Warszawie, którego izba poselska składała się ze 120 posłów koronnych i 48 litewskich, a w skład Senatu weszło 113 senatorów koronnych i 27 litewskich
– Oba człony Rzeczypospolitej zobowiązały się prowadzić wspólną politykę obronną i zagraniczną
– Zachowano odrębne urzędy centralne, tytuły i dostojeństwa z zakresem kompetencji identycznym w obu krajach
– Wprowadzono jednakową monetę, bitą osobno w każdym państwie
– Zachowano odrębne wojsko polskie i litewskie
– Zachowano odrębne języki urzędowe (na Litwie język ruski)
– Egzekucja królewszczyzn i podważanie nadań królewskich nie miały zastosowania na Litwie
– Uchwalono unifikację systemów prawnych
– Zniesiono zakaz nabywania przez Polaków dóbr na Litwie.
Fot. Wikimedia
