Profil 13-letniej Evy Heyman – węgierskiej Żydówki, zamordowanej w Auschwitz – śledzi już ponad 1,7 mln internautów z całego świata. Projekt, którego pomysłodawcą jest izraelski milioner, ma za zadanie przybliżyć historię Holokaustu młodemu pokoleniu.
„Cześć, nazywam się Eva. Witam na mojej stronie” – mówi aktorka, która wcieliła się w postać Evy Heyman. Opublikowany na Instagramie traliler przedstawia zlepek scen z życia codziennego 13-letniej węgierskiej Żydówki. Pojawiające się na jej profilu nagrania zarejestrowano za pomocą smartfona. Lekkie rozchwianie obrazu, pozorny chaos, tworzy w odbiorcach odczucie autentyczności.
Eva dzieli się z internautami swoją codziennością, w sposób charakterystyczny dla współczesnych nastolatków. Opowiadając o swoim życiu, jednocześnie ukazuje tło tragicznych wydarzeń, których była świadkiem. „Idziemy z kuzynek na lody” – mówi na jednym z nagrań. Innym razem robi zdjęcie, kiedy za jej plecami maszerują oddziały niemieckich żołnierzy, a nieopodal powiewają flagi ze swastykami.
70 krótkich sekwencji prowadzi widzów od zwykłego życia nastolatek z tego okresu, poprzez okupację Węgier, aż do represji wobec ludności żydowskiej. Bohaterka trafia w końcu do transportu do obozu zagłady Auschwitz.
Pozornie „lekki” sposób mówienia o tragicznej historii spotyka się również z krytyką. Do niektórych widzów nie przemawia konwencja. Krytycy argumentują, że opowiadanie o horrorze ludności osaczonej przez wojnę przez pryzmat współczesnej popkultury może doprowadzić do odwrotnych efektów, w tym do „oswojenia”, czy wręcz banalizacji Holokaustu.
Mati Kochavi – izraelski milioner, który jest pomysłodawcą projektu – uważa jednak, że do najmłodszych najłatwiej dotrzeć właśnie poprzez współczesne platformy społecznościowe, w sposób, który jest aktualnie modny.
„W erze cyfrowej, kiedy każdej rzeczy poświęca się niewiele uwagi, ciągle poszukuje emocji i żyje już niewielu ocalałych z Holokaustu, musimy znaleźć nowe sposoby pamięci i przekazywania tej wiedzy” – powiedział Kochavi, cytowany przez Deutsche Welle.
Kim była bohaterka projektu eva.stories?
Eva Heyman była węgierską Żydówką, urodzoną w 1931 roku. 13 lutego 1944 roku, w dniu swoich 13. urodzin, zaczęła pisać pamiętnik, w którym relacjonowała – jak się później okazało – ostatnie miesiące swojego życia.
2 czerwca 1944 roku została deportowana z getta w mieście Oradea do niemieckiego obozu zagłady Auschwitz. Trafiła tam wraz ze swoimi dziadkami. W ostatnich miesiącach swojego życia dziewczynka doświadczyła okrucieństwa II wojny światowej. Na własne oczy widziała śmierć swojej kuzynki Marcii Kecskemeti, która odeszła w jej ramionach.
Heyman zamordowano w komorze gazowej 17 października 1944 roku. Za jej śmierć odpowiada bezpośrednio niemiecki zbrodniarz dr Josef Mengele. Kiedy zauważył, że na stopach Evy znajdują się zaropiałe rany, zdecydował, że 13-latka trafi do komory gazowej.
Źródło: Deutsche Welle, Instagram/ YouTube, eva.stories
