Konstytucja dla Nauki, uchwalenie ustaw o innowacyjności i wdrożenie programów na rzecz popularyzacji nauki – to najważniejsze przedsięwzięcia resortu nauki w ciągu ostatnich trzech lat. Realizację filarów swojej strategii podsumował w środę szef resortu nauki Jarosław Gowin.
Podsumowanie rezultatów ogłoszonej przez siebie trzy lata temu strategii wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin zaprezentował podczas konferencji nt. rozstrzygnięcia konkursu „Trzecia misja uczelni”.
Szef resortu nauki przypomniał, że jego strategię tworzyły trzy elementy: prace nad nową, całościową ustawą o szkolnictwie wyższym; ustawy o innowacyjności oraz społeczna odpowiedzialność nauki.
Czytaj także: Ustawa 2.0: Co czeka studentów? Przedstawiamy najważniejsze zmiany
W ramach filaru społeczna odpowiedzialność nauki resort zrealizował trzy duże projekty: Naukobus (w tym Planetobus), Uniwersytety Młodego Odkrywcy i Uniwersytety Trzeciego Wieku.
„Nauka nie może być wieżą z kości słoniowej. Wieżą z kości słoniowej nie mogą być polskie uczelnie. Nauka jest dla nas, nauka jest dla ciebie, nauka jest dla ogółu społeczeństwa” – mówił w środę wicepremier.
Przypomniał, że z Naukobusów skorzystało prawie 20 tys. dzieci głównie z małych szkół wiejskich, które – jak ocenił – dzięki warsztatowej formie i wykonywaniu prostych eksperymentów w atrakcyjnej pozyskują wiedzę szkolną.
Z kolei działalność Uniwersytetów Trzeciego Wieku skierowaną do seniorów Gowin uznał za „fenomen społeczny”. W pierwszej edycji tego programu Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) wsparło ponad 100 takich uniwersytetów, a w drugiej – 150. Początkowo projekt prowadzony był przez resort nauki, ale teraz – jak zapowiedział wicepremier – ma go rozwijać Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) w sposób „systematyczny i długofalowy”.
Do filaru społecznej odpowiedzialności nauki szef resortu nauki zaliczył uniwersytety dla dzieci. „Zajęcia na tych uniwersytetach prowadzą często najwybitniejsi polscy naukowcy i te zajęcia dotyczą najważniejszych problemów naukowych tylko przedstawianych w taki sposób, żeby one były zrozumiałe dla siedmio-, ośmio-, dziewięciolatków” – podkreślił.
„W momencie, kiedy uruchamialiśmy ten program w Polsce funkcjonowało 45 uniwersytetów dla dzieci. Dzisiaj dofinansowujemy 155 takich uniwersytetów. Widać jak ogromne jest zapotrzebowanie” – zwrócił uwagę.
Konstytucja dla Nauki kluczową reformą
Gowin podsumował też drugi filar wdrażanej przez MNiSW strategii – prace nad nowa ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tzw. Konstytucji dla Nauki), która weszła w życie od 1 października. „Jestem pewien, że w najbliższych latach bardzo głęboko przeobrazi polskie uczelnie i podniesie poziom kształcenia studentów, podniesie też poziom badań naukowych” – przekonywał minister.
Trzecim filarem strategii szefa resortu nauki były przygotowane we współpracy z innymi resortami, m.in. przedsiębiorczości i finansów, dwie ustawy o innowacyjności – pierwsza weszła w życie na początku 2017 r. Między innymi zniosła ona od 1 stycznia 2017 r. podatek dochodowy od własności intelektualnej wnoszonej do spółki. Nowe przepisy zakładają też możliwość odliczenia od podatku kosztów uzyskania patentu przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Gowin ocenił w środę, że według opublikowanych danych GUS widać „znakomite jej efekty” – w postaci 15-procentowego wzrost nakładów na badania i rozwój w 2017 r.
Druga ustawa o innowacyjności weszła w życie w 2018 r. Ustawa poszerza wsparcie dla działalności badawczo-rozwojowej poprzez m.in. zwiększenie ulg B+R czy zakresu działania spółek celowych tworzonych przez uczelnie, instytuty badawcze i instytuty PAN.
„Tam przede wszystkim są imponujące ulgi na działalność badawczo-rozwojową. Za każdą złotówkę zainwestowaną we współprace z nauką przedsiębiorca będzie mógł sobie odpisać od podstawy opodatkowania 2 zł. Jestem przekonany, że ta druga ustawa będzie w jeszcze większym stopniu niż ta pierwsza kołem zamachowym innowacyjnej gospodarki” – mówił.
Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl, Autor: Szymon Zdziebłowski
