Instytut Pamięci Narodowej opublikował na swojej stronie internetowej komunikat, w którym poinformował, jak przebiegają prace ws. ujawnienia zbioru zastrzeżonego. W treści komunikatu padła również konkretna data odtajnienia zbioru. Wszystko wskazuje na to, że dojdzie do tego 16 czerwca.
Komunikat jest odpowiedzią na liczne pytania dotyczące przeglądu akt wchodzących w skład zbioru zastrzeżonego przez służby. Jak się okazuje ze swoich zobowiązań wywiązała się na dzień dzisiejszy jedynie Straż Graniczna. Szefowie Agencji Wywiadu, ABW, SKW oraz SWW w dalszych ciągu nie wystosowali do IPN ostatecznej opinii nt. dostarczonych im dokumentów. Jak dotąd nie wpłynął również żaden wniosek o nadanie materiałom archiwalnym klauzuli tajności.
KOMUNIKAT
Odpowiadając na liczne pytania o stan prac nad przeglądem akt tworzących tzw. zbiór zastrzeżony, w związku z ustalonym na wspólnym spotkaniu przez Prezesa IPN, Kolegium IPN oraz ministrów nadzorujących służby specjalne na 31 marca br. terminem zakończenia przeglądu, informujemy, że:
Straż Graniczna wywiązała się z podjętych zobowiązań i zakończyła pracę (dokonała przeglądu i przesłała informacje do Prezesa IPN o statusie dokumentów) w ustalonym terminie;
Szefowie pozostałych służb, tj. Agencji Wywiadu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, w różnym stopniu nie wywiązali się z podjętych zobowiązań w zakresie przeglądu materiałów lub przesłania wniosków do Prezesa IPN o ewentualne nadanie klauzuli materiałom z w/w zbioru.
W myśl ustawy z 29 kwietnia 2016 r. przewidziany termin ujawnienia materiałów z byłego „zbioru zastrzeżonego” to 16 czerwca br., czyli 12 miesięcy po wejściu w życie ustawy.
Prezes IPN zgodnie z art. 19 ust. 2 zastrzega sobie prawo nadania klauzuli tajności i zapewnienia warunków ochrony dokumentów niejawnych.
Do komunikatu odniosła się dyrektor Archiwum IPN, Marzeny Kruk. Przedstawicielka Instytutu skomentowała fakt, iż na dzień dzisiejszy z podjętych zobowiązań wywiązała się jedynie Straż Graniczna, której kierownictwo nie złożyło do IPN wniosku o nadanie zbiorowi klauzuli tajności. W 100-proc.z przyjętych ustaleń wywiązała się Straż Graniczna, ponieważ zakończyła fizycznie przegląd i wypowiedziała się w stosunku do wszystkich materiałów (…). Straż Graniczna skierowała bardzo dużą liczbę funkcjonariuszy i bardzo sprawnie dokonała tego przeglądu – powiedziała i dodała, że Agencja Wywiadu również „fizycznie zakończyła już przegląd”, jednak władze służby potrzebują jeszcze trochę czasu „czynności techniczne”. Na tej podstawie sądzimy, że wkrótce będziemy mieli pełną informację z Agencji Wywiadu. Z pozostałych służb nie mamy oficjalnych informacji, ale sądzimy, że pod koniec przyszłego tygodnia będziemy w stanie już podać precyzyjną ilościową informację dotyczącą przejrzanego materiału – zdradziła.
Dyrektor Archiwum IPN wyraziła nadzieję, że służby specjalne zakończą przegląd w najbliższym czasie, tak by „prezes IPN miał czas na spokojną ocenę wniosków, które do Instytutu zostaną skierowane”.
Kruk dodała również, że na dzień dzisiejszy do IPN nie wpłynął żaden wniosek o nadanie klauzuli tajności materiałom archiwalnym, jednak „z pewnością takie wnioski będą”. Decyzję o tym, która jednostka archiwalna zostaje utajniona bądź ujawniona podejmuje jednak, zgodnie z obowiązującą ustawą, prezes IPN. Mam nadzieję, że jeśli uda nam się wspólnymi siłami z pozostałymi służbami zamknąć proces przeglądu i ustalenia ostatecznego statusu tych materiałów w połowie czerwca, to cały ten proces zwalniania materiałów do zbioru ogólnego powinien zakończyć się pod koniec lata lub jesienią tego roku. Ale oczywiście będziemy dokładać wszelkich starań, żeby to było jak najszybciej. Staramy się na bieżąco umieszczać informacje w cyfrowym archiwum, żeby naukowcy, dziennikarze i wszystkie inne osoby uprawnione mogły z tych materiałów korzystać – oznajmiła.
Do całej sprawy odniósł się również Sławomir Cenckiewicz, historyk, członek Kolegium IPN, który zamieścił powyższy komunikat na swoim twitterowym profilu. Cenckiewicz, odpowiadając na pytania internautów, wyjaśnił, że jeżeli do czerwca tego roku w IPN nie zostaną złożone wnioski o utajnienie dokumentów, zbiór zastrzeżony zostanie ujawniony.
@WeronikaJasisk6 Tak
— Sławomir Cenckiewicz (@Cenckiewicz) 4 kwietnia 2017
Z przepisów nowelizacji ustawy o IPN z 29 kwietnia 2016 r. wynika, że do 15 czerwca br. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu (działające w porozumieniu z ministrem koordynatorem służb specjalnych), służby podległe MON i Komendant Główny Straży Granicznej (w odniesieniu do dokumentów wytworzonych przez b. Wojska Ochrony Pogranicza) mają czas, by dokonać przeglądu dokumentów. Po tej analizie część dokumentacji otrzyma klauzulę tajności na zasadach ustawy o ochronie informacji niejawnych, a część stanie się dokumentami jawnymi, do których dostęp będą mieli m.in. naukowcy oraz dziennikarze.
Pomimo tego 19 września ub.r. kierownictwo IPN, a także Kolegium IPN, uzgodniły m.in. z szefem MON Antonim Macierewiczem oraz ministrem koordynatorem służb specjalnych Mariuszem Kamińskim, że przegląd materiałów z tzw. zetki zakończy się wcześniej, czyli do 31 marca br. Zgodnie z planem po tym terminie – od kwietnia do połowy czerwca – służby i IPN mają rozstrzygać ewentualne kwestie sporne związane z nadaniem klauzul tajności.
źródło: ipn.gov.pl, Twitter, PAP, wMeritum.pl
Fot. pixabay.com
