Piosenkarze i śpiewacy odchodzą, a pozostają po nich ich utwory, które zapewniają im „nieśmiertelność”. Takim artystą był także Mieczysław Fogg, którego kolejną rocznicę śmierci wspominamy.
Wczesne lata
Mieczysław Fogiel, bo tak naprawdę nazywał się bohater tego artykułu, urodził się 30 maja 1901 roku w Warszawie. Ojciec był maszynistą na kolei, a matka prowadziła sklep. Brat stryjeczny, Aleksander Fogiel, był znanym aktorem (zasłynął rolami Maćka z Bogdańca w „Krzyżakach” czy sołtysa w filmach o perypetiach rodzin Pawlaków i Kargulów), a syn-Andrzej wynalazcą i elektroakustykiem, zajmującym się zwł. gramofonami i tworzącym publikacje na ich temat. Chlubna kartą w jego biografii był udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Następnie, prawdopodobnie dzięki ojcu, pracował jako kasjer w Dyrekcji PKP w Warszawie aż do 1935 roku. Śpiewał w chórze przy słynnym kościele akademickim pw. św. Anny na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Tam w 1922 roku, podczas próby koncertu kolęd, zauważył go Ludwik Sempoliński. Sempoliński skierował go niezwłocznie na naukę śpiewu do profesora Jana Łysakowskiego z Wydziału Wokalistyki Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie (dziś Uniwersytet Fryderyka Chopina). Kolejni nauczyciele to: Eugeniusz Mossakowski, Wacław Brzeziński, Ignacy Dygas, Stefan Belina-Skupiewski, Adam Diur i Stanisław Kopfa. Od 1926 roku przyjął pseudonim Fogg, którego używał podczas występów na weselach i innych imprezach np. pogrzebach. Jako Fogg w dokumentach figuruje od 26 października 1946 roku.
Piosenkarz
Zadebiutował w 1928 roku. Śpiewał wówczas w słynnym chórze Dana, który zazwyczaj występował na scenie kabaretu Qui pro Quo. Jako jego członek wystąpił w kilkunastu filmach muzycznych m.in. Parada Warszawy, Dodek na frocie. Z Qui pro Quo związany był do 1931 roku, a następnie występował w rewiach i teatrach m.in. Banda, Rex Polonia, Cyrulik Warszawski. Od 1932 roku chór Dana koncertował m.in. w ZSRR, Finlandii, Łotwie i Stanach Zjednoczonych. Fogg towarzyszył nagraniom m.in. Ordonówny, Pogorzelskiej. Od 1938 roku występował jako solista. Mieczysław Fogg jest pierwszym polskim artystą, którego występ wyemitowano podczas transmisji telewizyjnej. Wystąpił on dwukrotnie, najpierw 5 października 1938, a następnie 26 sierpnia 1939 roku. Wtedy to sygnał telewizyjny wyemitowała eksperymentalna stacja nadawcza, którą zlokalizowano w budynku Prudentialu, który jak wiemy zniszczono podczas wojny.
Wojna
Okres II wojny światowej to obok wojny z bolszewikami kolejny chlubny epizod w życiu Mieczysława Fogga. Cały okres wojny spędził w Warszawie i występował, ku pokrzepieniu serc mieszkańców stolicy, w kawiarniach m.in. Cafe Bodo. Wziął także udział w powstaniu warszawskim, najpierw śpiewając w schronach czy szpitalach i na barykadach, ale także jako strzelec I Batalionu szturmowego Odwet. Za te zasługi otrzymał od władz państwowych (konkretnie Bolesława Bieruta) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami. Nie zapomniał o swoich żydowskich przyjaciołach. Były kierownik artystyczny Kabaretu Qui pro Quo, Ignacy Singer (znany także jako Ivo Wesby), który uciekł z getta z żoną i córką, znalazł schronienie i wsparcie w mieszkaniu Fogga, gdzie przebywał aż do końca wojny. Inny przyjaciel, Stanisław Tempel, po przybyciu z Wilna, również przebywał w mieszkaniu Fogga. Nie posłuchał on Fogga i udał się dobrowolnie do getta, gdzie przebywała jego rodzina. Wspomniany wcześniej nauczyciel śpiewu Fogga, Stanisław Kopf, także znalazł schronienie w mieszkaniu byłego ucznia do czasu, gdy Fogg załatwił mu fałszywe dokumenty i mógł on opuścić stolicę. Dostarczał żywność i pieniądze swojemu przyjacielowi Ignacemu Zalcsztajnowi, który ukrywał się u dozorcy kamienicy, w której mieszkał Fogg. Za pomoc Żydom Instytut Yad Vashem w Jerozolimie odznaczył go odznaczeniem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
Po wojnie
W latach 1945-1946 przy ulicy Marszałkowskiej 119 prowadził słynną kawiarnię „Cafe Fogg”. Niestety została ona znacjonalizowana. Po latach Mieczysław Fogg w kultowym serialu „Dom” zagrał… samego siebie jako właściciela wspomnianego lokalu. Także jego wytwórnia Fogg Record, działająca w latach 1946-1951, została znacjonalizowana. Nadal koncertował i stał się symbolem polskiej powojennej kultury. Krążyła anegdota, wedle której archeolodzy odkopali mumię w Egipcie, która zapytała „Czy Mieczysław Fogg jeszcze śpiewa?”.
Artysta zmarł 3 września 1990 roku w Warszawie. Pochowany został w rodzinnym grobowcu na Cmentarzu Bródnowskim.
Twórczość
Początkowo występował jako tenor, a obecnie znawcy jego głos określają jako baryton liryczny. Podczas trwającej ponad 60 lat kariery wylansował kilkanaście przebojów. Wymienić wypada takie hity, jak „Jesienne róże”, „Tango milonga”, „Siwy włos”. Wystąpił na szesnastu tysiącach koncertów!!! Sprzedał ok. 25 mln płyt, co na polskie warunki jest chyba wyczynem nie do powtórzenia. W 1971 roku wydano jego pamiętnik „Od palanta do belcanta”. Obecnie jego utwory są wydawane m.in. dzięki staraniom Michała Fogga, wnuka „nieśmiertelnego” artysty.
Czytaj również: Co na to FIFA i UEFA? Niemieccy kibice skandowali na meczu reprezentacji „Sieg Heil!” [WIDEO]
Źr.: wikipedia.org, bibliotekapiosenki.pl, kronikarp.pl
Fot.: Stanmar/commons.wikimedia.org
