W 2019 roku ukazać się ma „Słownik tańca XX i XXI wieku” – pierwsze polskie kompendium wiedzy na temat tańca, jego estetyki, form, technik i twórców. Projekt realizuje Katedra Dramatu i Teatru Uniwersytetu Łódzkiego przy udziale ekspertów z całej Polski.
Słownik obejmować ma wszelkie zjawiska z zakresu artystycznego tańca scenicznego, baletu, tańca estradowego, a także inne formy ekspresji ruchowej i artystyczne praktyki cielesne m.in. teatr tańca, teatr ruchu, improwizacja kontaktowa, parcour, taniec konceptualny czy performans.
Twórcy słownika skupili się na rozwoju tańca artystycznego w Polsce od początku XX wieku, zarówno na jego systemie terminologicznym, odmianach gatunkowych, jak i twórcach – tancerzach i choreografach oraz teorii tańca jako nowej gałęzi wiedzy. Ten obszar sztuki i kultury polskiej nigdy nie został objęty systematycznymi badaniami naukowymi i do dziś nie istnieje monografia całościowo ujmująca polski taniec XX wieku.
Czytaj także: Geostrategia, czas na radykalne zmiany
„Spora część historii tańca w Polsce, szczególnie poczynając od lat 60. aż do początku XXI wieku, nie była dotychczas praktycznie wcale opracowana naukowo. Nie było materiałów historycznych albo nie były one opracowane. Uznaliśmy, że jest to konieczne, bowiem zaczynały być one coraz bardziej niedostępne dla badaczy” – powiedział PAP sekretarz projektu Tomasz Ciesielski z Katedry Dramatu i Teatru UŁ.
Podkreślił także, że polski dyskurs taneczny jest obecnie bardzo mocno wypełniany przez różne konteksty przychodzące z Zachodu i Wschodu, ale nigdy nie było próby, aby tę terminologię uporządkować.
„W efekcie często badacze muszą poświęcać gros swoich prac wyjaśniając tylko terminy, których chcą użyć, a one są podstawowe jak np. taniec współczesny, nowoczesny. Stąd ambicja, żeby tę terminologię chociaż trochę uporządkować” – dodał.
Słownik powstaje m.in. na podstawie materiałów źródłowych – przede wszystkim prasy i dokumentów archiwalnych. W publikacji ujęte zostaną także zjawiska zagraniczne, które miały istotny wpływ na rozwój tańca w Polsce.
Według Ciesielskiego istotną część Słownika stanowić będą hasła dotyczące biografii polskich twórców lub twórców zagranicznych, mających znaczący, rozpoznawalny wpływ na kształt polskiego tańca oraz instytucji, które tworzył lub współtworzyły taniec organizując m.in. festiwale czy konkursy.
„Drugą istotną część Słownika będą stanowiły hasła przedmiotowe i problemowe, czyli definicje kluczowych pojęć dla badania tańca i dla samej praktyki tańca” – zaznaczył.
Projekt jest finansowany z funduszy Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki przez ministerstwo nauki. Kierownikiem projektu jest prof. Małgorzata Leyko, kierownik Katedry Dramatu i Teatru UŁ.
Do jego realizacji zaproszono 19 autorów spoza Łodzi – badaczy tańca reprezentujących najważniejsze polskie ośrodki naukowe: Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Akademię Muzyczną im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz Instytut Muzyki i Tańca.
„Autorzy byli zapraszani w taki sposób, aby ich kompetencje pozwalały wypełnić te obszary, które mają być zawarte w Słowniku” – podkreślił Ciesielski.
Według niego niemal wszystkie hasła do Słownika powinny być gotowe w 2018 r., a sam „Słownik tańca XX i XXI wieku” w formie publikacji książkowej powinien ukazać się w 2019 r. Będzie on także dostępny w internecie.