Zgodnie z planami Ministerstwa Finansów, Polska, jako pierwszy kraj na świecie, ma wprowadzić do swojego systemu podatkowego model podzielonej płatności podatku VAT (ang. split-payment) na wszystkie towary i usługi. Spadek poziomu PKB, zmniejszenie obrotów w sektorze przedsiębiorstw, wzrost zadłużenia, wstrzymanie inwestycji, likwidacja miejsc pracy – to cena, którą przyjdzie zapłacić za ten eksperyment.
Przeprowadzona przez Pracodawców RP analiza skutków ekonomicznych wprowadzenia mechanizmu podzielonej płatności w podatku od towarów i usług została oparta na danych Głównego Urzędu Statystycznego dotyczących wyników finansowych podmiotów gospodarczych zatrudniających 10 lub więcej osób w 2016 r. Przedsiębiorstwa zaliczane do tej grupy wygenerowały przychód ze sprzedaży na poziomie 3 121,5 mld zł, przy stanie aktywów obrotowych równym 1 065,9 mld zł, z czego 279,7 mld zł stanowiły inwestycje krótkoterminowe, do których zaliczana jest gotówka oraz płynne aktywa finansowe. Oznacza to, że przeciętna kwota miesięcznego obrotu w tej grupie przedsiębiorstw wyniosła 260,1 mld zł oraz stanowiła ona 24,4% całkowitej wartości aktywów obrotowych firm oraz 93% wartości ich inwestycji krótkoterminowych.
Skutki ekonomiczne wprowadzenia mechanizmu split-payment są uzależnione od tego, jaka część transakcji w obrocie gospodarczym będzie dokonywana w jego ramach, zakresu swobody dysponowania środkami na specjalnie wydzielonych rachunkach, a także możliwości pozyskiwania finansowania zewnętrznego przez firmy w celu pokrycia powstałej luki płynnościowej. Mimo że rozwiązanie to w założeniu ma mieć charakter fakultatywny, to sama konstrukcja zaproponowanych przepisów daje podstawy do stwierdzenia, iż w rzeczywistości stosowanie split-payment będzie miało powszechny charakter.
Czytaj także: Łódź - polskie Detroit
W tej sytuacji wprowadzenie w życie projektowanych rozwiązań w zakresie split-payment spowodowałoby zmniejszenie obrotów sektorze przedsiębiorstw o 75,4 mld zł rocznie. Niższy poziom aktywności gospodarczej przejawiającej się w transakcjach gospodarczych nierozerwalnie wiąże się również ze spadkiem poziomu PKB – zgodnie z naszymi szacunkami o 33,4 mld zł, czyli aż o 1,7%. Innymi słowy, zakładany przez rząd na 2018 r. wzrost PKB spowolniłby z 3,8% do zaledwie 2,1%. Ratując się przed utratą płynnych środków finansowych, firmy musiałyby zacząć się dodatkowo zadłużać. Koszt obsługi zadłużenia zwiększonego z powodu wprowadzenia split-payment wyniósłby dla przedsiębiorstw 1,7 mld zł rocznie – przy obecnym niskim poziomie stóp procentowych oraz kosztów pozyskania zewnętrznego finansowania. Mniejsza skala działalności i zaburzona płynność oznaczają również ryzyko ograniczenia zatrudnienia w dotkniętych zmianami firmach. Podzielona płatność oznacza, że nawet 283 tys. miejsc pracy może zostać zlikwidowanych. Nawet biorąc pod uwagę oczekiwany efekt wprowadzenia nowych rozwiązań w postaci ograniczenia skali oszustw podatkowych, wpływy do budżetu państwa z tytułu VAT spadną o ponad 4,4 mld zł z powodu ograniczenia skali obrotu gospodarczego – pomijając wtórne efekty spadku wpływów z CIT i PIT oraz spadku konsumpcji. W sytuacji, gdy firmy będą miały trudności z uregulowaniem zobowiązań wobec swoich pracowników, z pewnością dojdzie również do znacznego ograniczenia nakładów inwestycyjnych, co w trwały sposób odbije się na ich potencjale rozwojowym, jak również na perspektywach wzrostu gospodarczego w skali makro.
Zaprezentowane szacunki nie pozostawiają złudzeń. Split-payment będzie miał ogromny wpływ zarówno na kondycję polskich przedsiębiorstw, jak i całej gospodarki. Ewentualna korzyść z uszczelnienia systemu VAT będzie niewspółmierna do skutków, które wywoła rozwiązanie proponowane przez resort finansów. W ocenie Pracodawców RP Polska nie może pozwolić sobie na wprowadzenie niesprawdzonego w żadnym innym państwie systemu, który niesie za sobą tak poważne zagrożenia dla stabilności rozwoju gospodarki krajowej.
Źródło: inf. prasowa
