Sąsiedzi w antypolskiej histerii – Christianitas. Między Niemcami i Rosją – G. Kucharczyk [recenzja]

Publikacja prof. Grzegorza Kucharczyka „Christianitas. Między Niemcami i Rosją” to zbiór artykułów zestawionych w konkretnym kontekście – odniesieniu niemieckiej (pruskiej, nazistowskiej) i rosyjskiej (sowieckiej) polityki do katolickiej Polski w czasach nowożytnych i najnowszych. Opowiada o histerycznej nienawiści do Polaków i wyznawanej przez nich w większości religii. To w dużym w skrócie, a co więcej? 

Często możemy spotkać się z opinią, że Polacy nie darzą sympatią Niemców i Rosjan, jako grupy narodowościowej. Niekiedy uważa się, że jest to dyktowane bezrefleksyjnym uczuciem bazującym na fałszywych teoriach spiskowych i dziedzicznej niechęci podawanej z pokolenia na pokolenie. Prof. Kucharczyk nie ocenia tej opinii w swojej publikacji, ale skupia się na postrzeganiu Polaków przez Niemców i Rosjan. Z książki dowiadujemy się nie tylko jak nas postrzegają sąsiedzi, ale również w jaki sposób traktowali religię katolicką na ziemiach polskich i w swoich krajach. Autor trafnie zauważa, ze niemiecka i rosyjska polityka była wymierzona na podporządkowanie lub wyniszczenie Polaków.

Przeciwko Polsce i katolicyzmowi 

Nasi sąsiedzi, jeśli chodzi o czasy, o których pisze Kucharczyk, nie mieli dobrej propozycji dla Polski. I nie chodzi mi tutaj o obsypanie Polaków bogactwem, lecz o zwykłe pozwolenie na suwerenność i samodzielność – nietraktowanie naszego kraju, jak przestrzeni do drenowania z bogactw. Więcej, nie tylko chciano załamać naszą państwowość, ale również ducha, poprzez zniszczenie religii katolickiej, która w toku formowania się narodu, stała się jednym z wyznaczników Polaków. Religia katolicka budziła w niemieckich i rosyjskich rewolucjonistach bezmyślną nienawiść, ponieważ brała w obronę ludzką godność, która przysługuje człowiekowi niezależnie od narodowości i majątku. Jak wiemy, totalitaryzmy godność miały dla wybranych.

Brakowało mi trochę w rozważaniach prof. Kucharczyka sięgnięcia dalej w historii niż do nowożytności. W średniowieczu nasze stosunki z sąsiadami układały się różnie i były o wiele bardziej skomplikowane. Wrogość Niemiec i Rosji wobec Polski w nowożytnej i najnowszej historii jest faktem, ale powinniśmy mieć na uwadze, że wcale być tak nie musi.

Kto dziś rządzi u naszych sąsiadów? 

Doskonale autor „Christianitas. Między Niemcami i Rosją” przedstawił za to, kto jest dziś odpowiedzialny lub był do niedawna odpowiedzialny za politykę niemiecką i rosyjską. Jeśli chodzi o Niemcy, to wiele osób z pokolenia 1968 roku, tzw. nowej lewicy, z marksistowskimi przekonaniami kreuje dziś wewnętrznymi i zewnętrznymi sprawami Niemiec. Na czele Rosji stoi oficer KGB, który hołduje tradycjom komunistycznym i prawosławnym – co zakrawa na schizofrenię, lecz jest pewnym wybiegiem. Według mnie Putin bierze wszystko z rosyjskiej historii, co odwołuje się do imperialnego obszaru państwa – wraz z byłymi sowieckimi republikami i prawosławnymi państwami. Dla nowej lewicy świętością jest ekologia, przywileje dla dewiacji seksualnej i rewolucja obyczajowa.

Kucharczyk uważa, że dwóch wrogów Polski – komunistów i nazistów – łączy nie tylko wspólna nienawiść do katolicyzmu i Polaków, ale również odwołanie się do pewnej wybranej klasy, która według nich powinna być uprzywilejowana. Podaje tu przykłady Engelsa, który gardził Słowianami, Duńczykami i innymi mniejszymi narodami. Przecież później w podobny sposób myśleli naziści.

Nowa lewica w Polsce

Autor poświęcił również część miejsca sprawom polskim. Pokazał różnice w micie założycielskim II i III RP oraz kontekst walki komunistów z Kościołem w czasach obchodów milenium chrztu Polski. Opowiedział również o działalności lewicy laickiej aż po czasy nam najbliższe. Co ciekawe, laickie prądy w Polsce czerpały i czerpią wiele za zachodniej ideologii nowej lewicy. Znów opiera się to na materialistycznym spojrzeniu na świat i chęci ograniczenia działalności Kościoła do obszaru płotu plebanii. I znów mamy do czynienia z wielką miłością do rewolucji, jednak nie w duchu dążenia do poprawy obranej przed wiekami przez Europę drogi, lecz wywrócenia wszystkiego do góry nogami i zmierzania do całkowitej zmiany wartości.

Pozostaje mi zadać pytanie: jak można mówić o postępie, gdy nie znamy konkretnego celu?

Polemika z realistami i romantykiem

W ostatniej części publikacji prof. Kucharczyk pozwolił sobie na umieszczenie artykułów polemicznych. Nie będę poddawał je ocenie, gdyż zostało tam umieszczone wiele elementór, do których odniesienie zajęłoby wiele czasu i wykroczyło poza ramy recenzji. Powiem jednak, że Grzegorz Kucharczyk dobrał artykuły w ciekawy sposób. Oto pokazał swe polemiki z Jarosławem Markiem Rymkiewiczem – szalonym zwolennikiem romantyzmu; Piotr Zychowiczem i Rafał Ziemkiewiczem – realistami do szpiku kości. Jednym i drugim zarzucił brak wzięcia pod uwagę w kreowaniu wizji historycznych jednego elementu – nastrojów społecznych. Według mnie prof. podzielił się z nami trafnym spostrzeżeniem. Jednak powinniśmy wziąć pod uwagę, ze władza ma ogromny wpływ na nastroje społeczne i może podjąć działania, które społeczeństwo do ich decyzji nagną. Podejmowanie niepopularnych, lecz może potrzebnych działań, jest przecież praktykowane od wielu wieków.

Recenzowana książką jest kontynuacją serii Christianitas. Zapraszamy do przeczytania recenzji pierwszej publikacji

Autor: Grzegorz Kucharczyk
Tytuł: Christianitas. Między Niemcami i Rosją
Wydawnictwo: Prohibita
Miejsce wydania: Warszawa
Rok wydania: 2016
Stron: 288

Fot.: Wydawnictwo Capitalbook