Często uważa się, że dobra powieść historyczna powinna mieć nie tylko fajną fabułę, ale również pełnić funkcję popularnonaukową. I trzeba przyznać, że powieść Gervasio Posadasa pt. „Mentalista Hitlera” ma obie te zalety.
„Mentalista Hitlera” to książka, której narratorem jest Jose Ortega, młody hiszpański dziennikarz, który zostaje korespondentem prasowym w Berlinie lat 30. XX wieku. Sam dziennikarz raczej nie jest na to gotowy, nie do końca potrafi zrozumieć polityki i ważnych wydarzeń, których stał się świadkiem. A wiemy z historii, że w latach 30. XX wieku w Niemczech zaszły wydarzenia, o których powiedzieć „doniosłe” to o wiele za mało .
Jose Ortega przekonany jest, że wkrótce wróci do Hiszpanii, jednak w pewnym momencie spotyka Erika Jana Hanussena, który w rzeczywistości jest bohaterem tej książki. Hanussen to postać historyczna, jasnowidz, który wówczas był jedną z najgłośniejszych postaci w Niemczech, a dziś jest przez historię praktycznie zapomniany. Hanussen jest bardzo bogaty i ma gigantyczne kontakty w NSDAP, a jego widzem podobno był nawet sam Adolf Hitler.
Książka Gervasio Posadasa kreuje Hanussena na postać, która w ogromnej mierze przyczyniła się do sukcesu nazistów jeśli chodzi o ich dojście do władzy. W rzeczywistości nie wiadomo, czy jasnowidz miał aż ta ogromny wpływ na przebieg historii, jednak wiele wskazuje na to, że nie był on bez znaczenia. Wiadomo, że w latach 30. XX wieku Berlin dosłownie oszalał na jego punkcie, więc Hanussen miał u ludzi wprost gigantyczny posłuch. Z czasem jednak jego sławy i kontakty w NSDAP zaczęły działać na jego niekorzyść.
Wracając jednak do samego Ortegi, po spotkaniu Hanussena jasnowidz zaczyna płacić mu za to, by korespondent organizował konferencje prasowe w konkretnym temacie. Jak się okaże, do pewnego momentu i do pewnego stopnia korzyści z tego będą obustronne. Z czasem, jak nietrudno przewidzieć, sytuacja zacznie być coraz bardziej skomplikowana.
Oprócz warstwy fabularnej, powieść „Mentalista Hitlera” ukazuje znakomitą panoramę niemieckich elit lat 30. XX wieku. Jest ona całkowicie oddalona od biednego społeczeństwa ogarniętego gigantycznym kryzysem gospodarczym. W świecie elit działają liczne restauracje, kluby dla transwestytów, wszyscy się bawią i nikt nie myśli o wojnie, która nieuchronnie się zbliża.
Książka Gervasio Posadasa pt. „Mentalista Hitlera” to z jednej strony niezwykle wciągająca i dobrze napisana historia, a z drugiej naprawdę udanie przedstawiony fragment przeszłości. Należy pamiętać, że duża jej część to fikcja literacka, jak już wspominałem, sam Hanussen prawdopodobnie aż tak ogromnego wpływu na zwycięstwo nazistów nie miał, jednak nie zmienia to faktu, że tą postać warto poznać, bo nie jest ona bez znaczenia. Tym bardziej, że dziś podręczniki do historii praktycznie o niej nie wspominają.
Gervasio Posadas, „Mentalista Hitlera”,
Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2017, 382 strony.
Czytaj także: „Popioły” – nowa książka „Pana Nikt” dostępna w przedsprzedaży!