Czy problemem w relacjach polsko-ukraińskich jest brak świadomości historycznej dotyczącej m.in. wydarzeń na Wołyniu? Szokujący sondaż „Dziennika Gazety Prawnej” pozwala sądzić, że jest to bardzo istotny czynnik.
Wyniki sondażu wskazują, że obywatele Ukrainy generalnie odnoszą się do Polski pozytywnie, jednak wyraźnie brakuje im świadomości historycznej. Aż 30,1 procent badanych wskazało, że to Polska jest ich głównym sojusznikiem za granicą, wyprzedzającym tym samym m.in. Stany Zjednoczone (17,7 procent głosujących). Poza tym, obywatele Ukrainy generalnie dobrze oceniają stosunki z naszym krajem. Wprawdzie tylko 4,6 procent badanych oceniło stosunki polsko-ukraińskie jako fantastyczne, ale już aż 38,2 procent jako dobre. Większość, nieco ponad 40 procent oceniło, że stosunki te w pewnych sprawach są dobre a w pewnych złe. Zdecydowana mniejszość ocenia je negatywnie.
Zdecydowanie zaszokować mogą natomiast wyniki badań dotyczące wydarzeń na Wołyniu z 1943 roku. Aż 34,7 procent Ukraińców przyznaje, że nic nie wie na temat Wołynia i ich to nie interesuje, a 14,1 procent nic nie wie, ale chciałoby się dowiedzieć. Z kolei tylko nieco ponad 13 procent przyznaje, że wie na ten temat dużo.
Czytaj także: Operacja „Wisła” - konieczność czy czystka etniczna?
Z kolei na pytanie, jakim mianem badani określiliby wydarzenia na Wołyniu, aż 46,7 procent oceniło, że trudno powiedzieć. Spośród konkretnych odpowiedzi, zdecydowanie dominuje „tragedia dwóch narodów” – tak odpowiedziało 29,1 procent badanych. 8,9 procent powiedziało, że była to bratobójcza wojna, 7,4 procent, że ludobójstwo, a 6,4 procent – lokalne starcia.
Ponad połowa badanych stwierdziła również, że trudno powiedzieć, kto ponosi odpowiedzialność za wydarzenia na Wołyniu. 10,7 procent badanych oceniło, że odpowiedzialność tą ponosi Związek Radziecki, a 10,1 procent, że odpowiedzialność ponoszą Polacy, którzy ucierpieli wskutek własnej polityki pacyfikacji Zachodniej Ukrainy w latach 30. 8,3 procent badanych odpowiedziało, że odpowiedzialność ponoszą Ukraińcy i Polacy, ale w większości Polacy, a nieco mniej, 8,1 procent, że Ukraińcy i Polacy, ale bardziej Ukraińcy. Tylko 2,7 procent badanych odpowiedzialnością obarcza Ukraińców, a 2,4 procent Niemców.