Żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych w kinematografii III RP

Kinematografia III RP, podobnie jak komunistyczna, nie była dla żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych zbyt łaskawa. Powstało o nich zaledwie sześć filmów, w tym jeden z nich stawia ich w niekorzystnym świetle.

Pierwszy film o żołnierzach Narodowych Sił Zbrojnych nakręcono w 1999 roku. Jest to dokument pt.: ,,List do syna”. Reżyserem i autorem scenariusza jest Iwona Bartólewska. Przedstawia on okoliczności śmierci Antoniego Żubryda oraz losy jego syna Janusza Niemca, który dopiero po latach dowiedział się kim jest naprawdę. Autorka filmu korzysta też z informacji Jerzego Vaulina, mordercy Żubryda, które okazują się być bezużyteczne, a on sam odmawia wystąpienia przed kamerą.

Czytaj także: Powstańcy na profilowe!

Kolejny film, gdzie pojawiają się żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych to: ,,ORMO czuwa”. Jest to dokument z 2001 roku, który wyreżyserował i napisał scenariusz Jerzy Morawski. Opowiada on o działalności Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej. Jedną z jej form była walka z podziemiem niepodległościowym, w tym z Narodowymi Siłami Zbrojnymi.

Filmem, w którym przewijają się żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych, jest ,,Bohater”. Jest to dokument z 2002 roku zrealizowany przez Agnieszkę Arnold. Przedstawiona w nim jest postać Romualda Rajsy ,,Burego”, żołnierza Armii Krajowej i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (organizacji o profilu narodowym zrzeszającej członków AK, NSZ i innych formacji, powstałej po upadku Powstania Warszawskiego). Rajsa jest przedstawiony w tym obrazie w niekorzystnym świetle: jako żądny zemsty i terroryzujący ludność Podlasia.

,,Elegia na śmierć Roja” – to jeden z dwóch filmów przedstawiających. Mirosława Dziemieszkiewicza, ps. ,,Rój”. Wyprodukowano go w 2007 roku. Reżyserem obrazu jest Jerzy Zalewski, a autorami scenariusza są: Grzegorz Boguszewski, Jacek Suchecki i Jerzy Zalewski. Opowiada on o działalności Dziemieszkiewicza w latach okupacji niemieckiej i powojennych. Okupację spędził w Makowie Podhalańskim. Działał jednocześnie w podziemiu i zajmował się przewożeniem materiałów konspiracyjnych dostarczanych mu przez brata Romana. Po wojnie został wcielony do wojska, z którego zdezerterował, gdy dowiedział się, że Sowieci zamordowali mu brata. Wstąpił do oddziału Narodowych Sił Zbrojnych, którego dowódcą był Marian Kraśniewski, ps. ,,Burza”. Oddział ten walczył na obszarze północnego Mazowsza. ,,Historia Roja, czyli w ziemi lepiej słychać” – to drugi z filmów poświęconych Mirosławowi Dziemieszkiewiczowi, ps. ,,Rój”. Jest to film fabularny wyprodukowany w 2011 roku. Wyreżyserował go Jerzy Zalewski. Autorami scenariusza są: Wacław Holewiński i Jerzy Zalewski. Film opowiada o działalności partyzanckiej Dziemieszkiewicza po drugiej wojnie światowej, a więc o walce z władzami komunistycznymi.

,,Żołnierze wyklęci” – to kolejny film, który opowiada o partyzantach Narodowych Sił Zbrojnych. Jest to pięcioodcinkowy serial dokumentalno-fabularyzowany, którego reżyserem i autorem scenariusza jest Joanna Maro. Obraz został wyprodukowany w 2008 roku. O żołnierzach NSZ jest mowa w ostatnim odcinku. Są to: Henryk Flamme, ps. ,,Bartek” i jego oddział, którzy walczyli przeciw władzy komunistycznej w Beskidzie Śląskim oraz Żywieckim.

Autor: Maciej Tomaszek
Udost. za zgodą nsz.com.pl
Fot.: wikimedia.commons.pl