W ostatnich miesiącach prezydent Karol Nawrocki aktywnie wpływa na kształt polskiego prawa, analizując projekty ustaw trafiające na jego biurko. Po zaledwie dwóch miesiącach urzędowania, głowa państwa już siedmiokrotnie skorzystała z prawa weta, co podkreśla jej konsekwentne podejście do kwestii fiskalnych i gospodarczych.
Prezydent Nawrocki od początku kadencji jasno deklaruje sprzeciw wobec jakichkolwiek form zwiększania obciążeń fiskalnych dla obywateli. Podczas sierpniowej Rady Gabinetowej podkreślił, że rząd powinien skupić się na uszczelnianiu systemu podatkowego, zamiast wprowadzać nowe opłaty. To stanowisko wynika z obaw przed negatywnym wpływem na finanse publiczne i gospodarkę. Jak dotąd, prezydent rozpatrzył kilkadziesiąt ustaw, podpisując większość, ale wetując te, które naruszają jego priorytety. Wśród niedawnych decyzji warto wspomnieć o podpisaniu trzech ważnych aktów prawnych, dotyczących m.in. zamrożenia cen energii do końca 2025 roku, przedłużenia magazynowania gazu oraz innych rozwiązań energetycznych. Te kroki pokazują, że prezydent jest gotów wspierać inicjatywy stabilizujące rynek, o ile nie wiążą się one z dodatkowymi obciążeniami. Podobnie, w sierpniu Nawrocki zaakceptował pięć ustaw, wetując trzy inne, w tym te związane z pomocą dla Ukraińców, co wywołało dyskusje o ograniczeniu przywilejów dla cudzoziemców.
Ustawy z szansą na podpis: ROP i opłata cukrowa
Nie wszystkie projekty rządu spotykają się z oporem prezydenta. Jednym z przykładów jest ustawa o Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP), przygotowana przez Ministerstwo Klimatu. Ten akt prawny uzupełnia system kaucyjny, który wszedł w życie 1 października, i promuje zrównoważone zarządzanie odpadami. Według źródeł zbliżonych do prezydenta, ROP ma realne szanse na akceptację, ponieważ wpisuje się w szersze cele ekologiczne bez bezpośredniego uderzania w kieszenie Polaków.
Kolejną kwestią jest nowelizacja opłaty cukrowej. Propozycja Ministerstwa Finansów zakłada podwyżkę stawki za napoje słodzone – z 0,50 zł do 0,70 zł za litr, jeśli zawartość cukru przekracza 5 gramów na 100 ml. Chociaż na pierwszy rzut oka to wzrost obciążenia, projekt zawiera elementy uszczelniające system, co zapobiega unikaniu opłat przez producentów. Otoczenie prezydenta analizuje te zmiany, widząc w nich kompromis między ochroną zdrowia publicznego a poprawą efektywności podatkowej. Decyzja nie jest jeszcze przesądzona, ale istnieje możliwość pozytywnego rozstrzygnięcia.
Weto na Kryptowaluty i akcyzę na alkohol?
Z drugiej strony, niektóre ustawy wydają się skazane na prezydenckie weto. Przykładem jest niedawno przyjęta przez Sejm ustawa o kryptoaktywach. Koalicja rządząca odrzuciła poprawki zgłaszane przez opozycję (PiS i Konfederację), co zdaniem Pałacu Prezydenckiego uniemożliwia kompromis. Prezydent postrzega ten projekt jako niedopracowany, potencjalnie zagrażający stabilności rynku finansowego, dlatego najprawdopodobniej go zablokuje.
Podobny los może spotkać propozycję podniesienia akcyzy na alkohol, forsowaną przez resort finansów. To jedna z sześciu planowanych podwyżek podatków, które prezydent konsekwentnie odrzuca. Weto w tej sprawie byłoby zgodne z jego wcześniejszymi deklaracjami o ochronie obywateli przed dodatkowymi kosztami.
Przeczytaj również:
