Polska Wikipedia istnieje już 18 lat. Jak brzmiał pierwszy wpis?

Polska wersja językowa Wikipedii istnieje już 18 lat. Jej twórcy podkreślają, że społeczność tworząca polskie artykuły dawniej stawiała na ilość nowych wpisów, dziś bardziej na ich jakość. I nie boją się, że redaktorów haseł zastąpi sztuczna inteligencja.

Polskojęzyczna Wikipedia pojawiła się w tym samym roku, w którym ta encyklopedia w ogóle powstała w USA – 2001 r. Była jedną z pierwszych wersji językowych. Założyli ją fizyk Paweł Jochym i lekarz internista Krzysztof Jasiutowicz. Pierwszy wpis brzmiał: „Zaczynamy! Czy ja zwariowałem?”. Kolejne były coraz obszerniejsze i bardziej poważne. Obecnie Wikipedia jest uznawana za największe na świecie, ogólnodostępne i bezpłatne źródło wiedzy.

„Za nami okres dużego wzrostu ilościowego nowych artykułów. Teraz zdecydowanie jesteśmy na etapie wzrostu jakościowego” – podkreśla w rozmowie z PAP wiceprezes stowarzyszenia Wikimedia Polska Szymon Grabarczuk. Organizacja ta promuje i wspiera Wikipedię; skupia też wielu wikipedystów.

Czytaj także: CDA.PL nie działa, w Niemczech wyłączono Wikipedię. O co chodzi?

Obecnie polska Wikipedia liczy ponad 1,36 mln artykułów i jest jedną z najczęściej odwiedzanych witryn w polskim internecie. Co miesiąc tę wersję internetowej encyklopedii edytuje regularnie kilka tysięcy osób.

Z Wikipedii korzystają każdego dnia miliony internautów. Jednak część osób zarzuca jej brak rzetelności i woli sięgać do encyklopedii redagowanych przez tradycyjne, zamknięte grona redaktorów. Wikipedyści zapewniają natomiast, że nie dodają do niej niczego, co nie zostało wcześniej opublikowane w wiarygodnym, zewnętrznym źródle informacji.

Grabarczuk mówi, że społecznicy związani ze stowarzyszeniem Wikimedia Polska zachęcają społeczność wikipedystów do udziału w różnego rodzaju akcjach, których celem jest polepszenie jakości wpisów. Chodzi np. o system grantów, dzięki którym wolontariusze otrzymują środki na zakup książek, na podstawie których opracowują hasła do Wikipedii.

„Organizowane są też zabawy, mające cechy grywalizacji i rywalizacji w ramach akcji polegających na przygotowywaniu haseł o danej tematyce, np. nauki czy sportu” – dodaje. Nagrodami są przedmioty bardziej o wartości kolekcjonerskiej niż finansowej.

Grabarczuk dodaje, że w ostatnich latach wikipedyści nawiązali też współpracę m.in. z muzeami, bibliotekami i naukowcami.

Wiceszef stowarzyszenia mówi, że niektórzy z twórców innych wersji językowych Wikipedii na dużą skalę korzystają z możliwości sztucznej inteligencji. W oparciu o oprogramowanie powstają – w automatyczny sposób – nawet setki tysięcy prostych haseł, w których zawarte są np. nazwy miast.

„Tego typu możliwości wykorzystujemy również w naszej („polskiej” – PAP) Wikipedii. Stworzyliśmy na przykład program do umieszczania artykułów dotyczących asteroid” – podkreśla Grabarczuk. Liczbę artykułów stworzonych maszynowo szacuje on na niespełna 2,5 proc. wszystkich artykułów.

Dlatego też, w jego ocenie, polscy wikipedyści nie powinni czuć się zagrożeni przez sztuczną inteligencję.

„Przeciwnie, dążymy do tego, by artykuły były jeszcze lepiej opracowane i miały więcej przypisów źródłowych, niż do tej pory. Tego na razie nie jest w stanie zastąpić komputerowy algorytm. Dzięki temu Wikipedia będzie jeszcze bardziej wiarygodnym źródłem wiedzy” – zapowiada.

Wśród wyzwań Wikipedii wymienia on dostosowanie jej do nowych rozwiązań technologicznych. „Wikipedia nadal bazuje na oprogramowaniu sprzed kilkunastu lat. Staramy się jednak odpowiednio adaptować ją do wymagań użytkowników. Np. w większości jej treści dostosowywane są do wygodnego korzystania na urządzeniach mobilnych” – wskazuje Grabarczuk.

Czy w najbliższym czasie Wikipedia zmieni się mocno od strony wizualnej i w innej formie będzie prezentować swoją zawartość? Zdaniem Grabarczuka nie należy się spodziewać rewolucyjnych zmian, będzie to raczej ewolucja. „Wszystko zależy od zaangażowania wolontariuszy-informatyków i przeznaczonych na ten cel środków” – zaznacza.

Liczy on na to, że obsługa Wikipedii będzie coraz bardziej prosta dla jej współtwórców. Jedną z ostatnio wprowadzanych zmian było stworzenie zalążku centralnego spisu bibliograficznego. W ten sposób autorki i autorzy artykułów w encyklopedii nie muszą w całości wpisywać cytowanych tytułów książek, numerów ISBN czy roku wydania.

Problemem dnia codziennego bywa to, że edycją jednego artykułu w tym samym momencie zajmuje się nieraz kilka osób. W takim przypadku zapisywany jest efekt pracy tylko jednej osoby, co bywa uciążliwe i nadal nie doczekało się technicznego rozwiązania. „Być może w przyszłości uda się wcielić w życie system umożliwiający wykonywanie zmiany w Wikipedii jednocześnie przez kilka osób. Byłoby to rozwiązanie podobne do tego stosowanego m.in. w Dokumentach Google” – opowiada.

Społeczność polskiej Wikipedii będzie obchodziła 18. urodziny projektu 5 października o godz. 15.00 w Faktycznym Domu Kultury w Warszawie (ul. Gałczyńskiego 12). W programie między innymi spotkanie z założycielami polskiej Wikipedii. Wstęp wolny.

Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl, Autor: Szymon Zdziebłowski