Zastąpienie nazwy Filmoteki Narodowej ogólnym sformułowaniem o instytucji kultury, która zajmuje się ochroną dziedzictwa kulturalnego w dziedzinie kinematografii zakłada nowela ustawy o kinematografii, którą przyjął Senat. Wprowadzenie zmian jest konieczne, by połączyć FN i NInA.
Za nowelizacją ustawy o kinematografii opowiedziało się w czwartek 52 senatorów, 27 było przeciw, jeden senator wstrzymał się od głosu.
Wcześniej senatorowie odrzucili wniosek o odrzucenie ustawy. Za głosowało 29, przeciw było 51 członków izby wyższej, jeden wstrzymał się od głosu.
Czytaj także: Stan współczesnej oświaty. Czy czas na radykalne zmiany?
Zgodnie z treścią nowelizacji nazwa Filmoteki Narodowej, wymieniona w ustawie o kinematografii z 30 czerwca 2005 r., zostanie zastąpiona bardziej ogólnym sformułowaniem: „państwowa instytucja kultury wyspecjalizowana w zakresie ochrony narodowego dziedzictwa kulturalnego w dziedzinie kinematografii”.
W wyniku połączenia Filmoteki Narodowej z NInA zostanie utworzona Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny (FINA). W ocenie resortu kultury skutkiem połączenia będzie lepsza i bardziej kompleksowa ochrona polskiego dziedzictwa filmowego.
Proces łączenia instytucji jest prowadzony od października. Od wtedy działa pełnomocnik ministra, który dokonał takich czynności, jak m.in. skoordynowanie procesu sporządzania bilansów i protokołów zdawczo-odbiorczych, procesu przejęcia mienia, zobowiązań i wierzytelności na rzecz nowej instytucji ze szczególnym uwzględnieniem muzealiów, koordynowanie praw i obowiązków dotyczących zbiorów, procesu przejęcia przez nową instytucję dokumentacji czy też realizacji zobowiązań pracodawców wobec pracowników obu łączonych instytucji.
Przedmiotem działania FINA będzie gromadzenie, katalogowanie, zachowanie i restaurowanie oraz udostępnianie zbiorów oraz materiałów dokumentacyjnych, dotyczących narodowego dziedzictwa audiowizualnego; współtworzenie, produkcja, rejestracja i promocja dzieł kultury o wysokim poziomie artystycznym w celu ich emisji w programach mediów publicznych i prywatnych; produkcja materiałów audiowizualnych o wysokim poziomie artystycznym, dotycząca zagadnień związanych z kulturą, nauką, edukacją w celu ich emisji w programach mediów publicznych i prywatnych lub Internecie albo rozpowszechniania w inny sposób; prowadzenie działalności edukacyjnej, naukowej, wydawniczej i kulturalnej.
Finansowanie nowej instytucji ma być oparte na dotacjach przyznawanych przez resort kultury – podmiotowych na bieżące dofinansowanie bieżącej działalności oraz celowych na konkretne zadania.
W ocenie resortu kultury skutkiem połączenia będzie, jak napisano w uzasadnieniu nowelizacji, „znacznie lepsza i bardziej kompleksowa ochrona polskiego dziedzictwa filmowego” – zasoby Filmoteki Narodowej będą mogły zostać poddane procesowi cyfryzacji, a następnie udostępnione szerokiej publiczności, zaś możliwości edukacyjne i popularyzatorskie wzrosną wielokrotnie.
Filmoteka Narodowa to państwowa instytucja kultury, której statutowym zadaniem jest ochrona dziedzictwa kulturalnego w dziedzinie kinematografii (m.in. gromadzenie zbiorów filmowych – taśm, scenariuszy, scenopisów, książek o tematyce filmowej, plakatów, fotosów) oraz upowszechnianie kultury filmowej. Kolekcja FN – zbiory filmowych taśm i archiwaliów – jest jedną z największych w Europie.
NInA rozpoczął działalność w 2005 r. jako Polskie Wydawnictwo Audiowizualne (PWA) i pod tą nazwą zainicjował wydawane do chwili obecnej serie muzyczne i filmowe: m.in. Polską Szkołę Dokumentu. W 2009 r. decyzją ministra kultury został przemianowany na Narodowy Instytut Audiowizualny. Misją statutową NInA jest utrwalanie, archiwizacja i upowszechnianie najbardziej wartościowych przejawów kultury filmowej, muzycznej oraz teatralnej.
Połączenie FM i Narodowego Instytutu Audiowizualnego było pierwotnie planowane na 1 marca, ale – jak informowało MKiDN – nastąpi to 10 maja. Jak uzasadniano, przesunięcie to wynika z konieczności uchwalenia wcześniej nowelizacji ustawy o kinematografii.
Przeciwko niemu dotychczas wypowiedziała się m.in. Rada NInA, która zaapelowała do ministra kultury o rozważenie decyzji dot. połączenia. Jak oceniła Rada, byłoby to „niekorzystne dla polskiej kultury” i jest zagrożeniem – przez m.in. balast organizacyjny, związany z koniecznością bieżącej cyfryzacji kilometrów analogowych taśm – dla podejmowanych przez NInA działań. Sygnatariusze listu przekonują także, że planowana fuzja będzie redukcją potencjału NInA i FN i utrudni publiczny dostęp do zasobów obu instytucji.
Źr.: PAP
Fot.: PAP/Jakub Kamiński
