– Paradoksem jest duże bezrobocie i jednoczesny brak odpowiednio wykwalifikowanych pracowników w Polsce. Nadszedł czas na zmiany w systemie edukacji – powiedział Adam Abramowicz, Poseł na Sejm, przewodniczący Parlamentarnego Zespołu na rzecz Wspierania Przedsiębiorczości i Patriotyzmu Ekonomicznego witając uczestników konferencji „Przedsiębiorczość w kształceniu zawodowym. Szanse i zagrożenia wyboru zawodu”.
Temat szkolnictwa zawodowego jest obecnie jednym z najistotniejszych tematów z punktu widzenia polskiej polityki społecznej, jak i gospodarki. O tym jaką rolę powinno spełniać szkolnictwo zawodowe i jak kształcić ludzi, żeby mieli dobrą pracę a pracodawcy znaleźli odpowiednio wykfalifikowanych pracowników – rozmawiali uczestnicy Konferencji, która odbyła się Sejmie RP 30 czerwca 2016 r. Spotkanie zostało zorganizowane przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, Parlamentarny Zespół na rzecz Wspierania Przedsiębiorczości i Patriotyzmu Ekonomicznego, Stowarzyszenie Centrum Społecznej Demokracji oraz Fundację Republikańską.
Ze względu na poziom zglobalizowania gospodarki państwa konkurują ze sobą jakością produktów i usług, która jest bezpośrednio powiązana z technologią ich wytwarzania i świadczenia. – Podnoszenie jakości produktów i usług jest niezbędnym elementem konkurencyjności narodowej gospodarki. Wykwalifikowani pracownicy techniczni z nowymi umiejętnościami są więc równie potrzebni jak naukowcy i inżynierowie – powiedział Mariusz Pawlak, Główny Ekonomista ZPP. I dodał: jednym z motorów wzrostu gospodarczego w Polsce powinna być specjalizacja regionalna w postaci zakładów przemysłowych i wykwalifikowanej kadry oraz rozwój regionów. Wykorzystanie potencjału regionalnego i właściwy system szkolenia zawodowego pod potrzeby rynku pracy jest sposobem na spadek bezrobocia i wyjście z pułapki średniego dochodu.
Czytaj także: Stan współczesnej oświaty. Czy czas na radykalne zmiany?
Brak wysoko wykwalifikowanych pracowników fizycznych i techników stanowi jedną z przeszkód szybszego rozwoju gospodarczego również w Polsce. Według badania Manpower z 2015 roku 41 proc. przedsiębiorców deklarowało problem ze znalezieniem odpowiednio wykwalifikowanych pracowników, co stanowi wzrost o 8 proc. w stosunku do 2014 – w tym 47 proc. widziało problem w braku umiejętności technicznych. Przyczyn takiej sytuacji jest wiele. Ponad połowa uczniów gimnazjum nie potrafi sprecyzować swoich planów związanych z przyszłością zawodową, 46 proc. osób zajmujących się doradztwem zawodowym nie posiada formalnego wykształcenia w tym zakresie, tylko 10 proc. treści zajęć z poradnictwa zawodowego dotyczy rynku pracy i predyspozycji zawodowych uczniów, bardzo mały odsetek uczniów korzysta z usług doradcy zawodowego. Dodatkowo brak jest dostatecznych relacji szkoły – pracodawcy, brak dostosowania specyfiki szkół zawodowych do potrzeb przedsiębiorców i pracodawców z regionu, brak udziału pracodawców w procesie praktycznego dokształcania nauczycieli.
Efektywne i wydajne szkolnictwo zawodowe jest kluczowym elementem nowoczesnej gospodarki. Po pierwsze pozwala ono na utrzymanie względnej równowagi pomiędzy oczekiwaniami ze strony przedsiębiorców (tj. potrzebami rynku pracy), a podażą odpowiednio wykwalifikowanej kadry. Po drugie jest to równoznaczne ze znacznym ograniczeniem bezrobocia wśród młodych ludzi. W szerszej perspektywie – jest ono niezbędne, by móc skutecznie konkurować w warunkach gospodarki globalnej.
– Wśród najważniejszych obszarów systemu kształcenia zawodowego należałoby wyróżnić doradztwo zawodowe, kształcenie zawodowe samo w sobie, system certyfikacji i egzaminowania. Dodatkowym aspektem, obejmującym swoim zasięgiem wszystkie wymienione czynniki, jest współpraca szkół zawodowych z przedsiębiorcami na lokalnym rynku pracy. Na każdym etapie kształcenia zawodowego współpraca z pracodawcami wydaje się być absolutnie niezbędna. Nasze rekomendacje dotyczące modyfikacji modelu szkolnictwa zawodowego przedstawiliśmy w naszym raporcie „Efektywne szkolnictwo zawodowe jako kluczowy element nowoczesnej gospodarki” – powiedział Cezary Kaźmierczak, Prezes ZPP i członek zarządu Fundacji WEI.
Na Konferencji była obecna Teresa Wargocka, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, które 24.06 na konferencji zorganizowanej w Wałbrzyskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej ogłosiło kierunki zmian dotyczących kształcenia w szkolnictwie zawodowym tj. m.in.: stopniowe wprowadzanie dualnego systemu kształcenia, włączanie pracodawców w proces kształcenia i egzaminowania, powołanie II stopniowej szkoły branżowej oraz utworzenie Korpusu Fachowców i specjalnego Funduszu Rozwoju Edukacji Zawodowej (FREZ).
– Zmiany w szkolnictwie zawodowym były jednym z najważniejszych tematów debat, które są za nami o zmianie systemu oświaty. Po raz pierwszy w sposób kompleksowy została zdiagnozowana sytuacja co trzeba zrobić aby szkoły zawodowe szkoliły na potrzeby rynku pracy. Chcę wyrazić ogromne zadowolenie, że przedsiębiorcy są tak bardzo aktywną stroną dialogu i składają propozycje współpracy aktywnego udziału we wprowadzeniu zmian w kształceniu zawodowym. Jest to udział na poziomie zgłaszania zawodów do klasyfikacji, pisania podstaw programowych, uczestniczenie w systemie egzaminowania, ale również – co jest najważniejsze dla tego systemu – otwarcie swoich firm na zajęcia praktyczne dla uczniów – powiedziała Teresa Wargocka, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej.