Pola Negri, a właściwie Apolonia Chałupiec urodziła się w miejscowości Lipno (obecnie województwo kujawsko-pomorskie) dnia 3 stycznia 1897r. o godz. 22. Ochrzczona została dziewięć dni po przyjściu na świat (tj. 12 stycznia 1897 r. o godz. 10) w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Lipnie. Pochodziła z rodziny drobnomieszczańskiej, jej ojciec – słowacki Rom – był drobnym rzemieślnikiem.
Gdy Pola była jeszcze małym dzieckiem, jej ojca aresztowano i zesłano na Sybir. Odtąd wychowywała ją tylko matka, z którą przeprowadziła się w 1902 do Warszawy. Po przyjeździe do Warszawy Apolonia Chałupiec dostała się do darmowej szkoły baletowej. Prędko jednak zachorowała na gruźlicę – bieda oraz niedożywienie były głównymi powodami choroby. Już w wieku 17 lat była znaną polską aktorką. Przybrała wówczas pseudonim na cześć ulubionej włoskiej aktorki – Ady Negri. W 1917 roku związała się z największą niemiecką wytwórnią filmową, gdzie poznała reżysera Ernsta Lubitscha. Efektem przyjaźni była produkcja znanego na całą Europę filmu „Madame DuBarry”. Dotarł on również za ocean, co pozwoliło Poli Negri na podbicie Hollywood. Negri stała się wówczas jedną z najbogatszych aktorek. W Los Angeles posiadała pałacyk wybudowany na wzór Białego Domu. Związała się z dwoma arystokratami, ale obydwa związki zakończyły się rozwodem. Romansowała z Charlie Chaplinem i Rudolfem Valentino. Straciła poważanie w oczach opinii publicznej, kiedy na pogrzebie Rudolfa Valentino rzuciła się na jego trumnę. Koniec kina niemego i wprowadzenie dźwięku do filmów ujawniło, że ma fatalny akcent i ostatecznie zdecydowała się wyjechać do Niemiec. Rok przed wybuchem II wojny światowej postanowiła zakończyć występy w niemieckich filmach. W 1941 roku zdecydowała się powrócić do USA i 10 lat później przyjęła amerykańskie obywatelstwo. Zmarła 1 sierpnia 1987 roku w San Antonio, miała 90 lat.
Z metryki chrztu Poli Negri można dowiedzieć się, że zgłaszającymi urodzenie dziewczynki byli Apolonia Chałupnik, lat 58 (babcia po kądzieli), Paweł Szkuta, lat 56 i Andrzej Gawar, lat 36. Zeznali oni wówczas, że nowo narodzone dziecko jest płci żeńskiej i urodziło się z Jerzego Chałupca, lat 25, który nie był obecny przy spisywaniu aktu z powodu wyjazdu do Austrii, i Eleonory z d. Kiełczewskiej, lat 25. Dziecię na chrzcie świętym otrzymało imię Apolonia, a rodzicami chrzestnymi byli Andrzej Gawar i Zuzanna Szkuta.
Kolejnym krokiem było odnalezienie aktu ślubu rodziców Apolonii – Jerzego Chałupca i Eleonory Kiełczewskiej. Niezawodna okazała się Geneteka, która wskazała, że aktu należy szukać w księgach zaślubionych z parafii Wszystkich Świętych w Warszawie za rok 1892, akt 223. Według poniższego aktu sporządzonego dn. 10 lipca 1892 r. o godz. 18, pan młody – Jerzy Chałupiec był 21-letnim kawalerem, urodzonym w miejscowości Nesluše (obecnie Słowacja), synem Adama Chałupca i Apolonii. Informacja ta znajduje potwierdzenie w księgach metrykalnych. Jedyną różnicą jest nazwisko panieńskie matki, które zapisane jest jako Plevko (akt chrztu) i Helo (akt ślubu). Warto też zwrócić uwagę na dwuczłonowe nazwisko Jerzego i jego rodziców, które już przy zawarciu związku małżeńskiego z Eleonorą Kiełczewską zostaje pominięte i użyto samego nazwiska Chałupiec.
Ostatni wpis poniższej metryki (z 28 października 1837r.) dotyczy chrztu Adama Matuš (ojca Jerzego Matuš-Chałupca) urodzonego w miejscowości Nesluše. Jego rodzicami byli Jan Matuš i Katarina Svrček.
Przedstawiony poniżej akt zgonu dotyczy zmarłej 9 marca 1923r. w Lipnie Apolonii Chałupec, 89-letniej wdowy, urodzonej we wsi Niesłusza, pow. Nowe-Miasto, córki Adama i Zuzanny małżonków Plewko.
Panna młoda – Eleonora Kiełczewska, w momencie zawarcia związku małżeńskiego z Jerzym Chałupcem była 31-letnią panną, zamieszkałą w Warszawie, a urodzoną w Brdowie, córką Franciszka Kiełczewskiego i Karoliny z d. Przybyłowskiej. Ta informacja również sprawdza się w 100 procentach. Natrafiamy na akt chrztu spisany w księgach brdowskiej parafii.
W akcie urodzenia zapisano, że Eleonora urodziła się w mieście Brdowie dnia 6 lutego 1861 r., jako córka Franciszka Kiełczewskiego, lat 25 i Karoliny z Przybyłowskich, lat 24.
Ze względu na to, że rodzice byli w dość młodym wieku, więc najpewniej kilka lat wcześniej wzięli ślub, odnalezienie odpowiedniego aktu nie było trudne. Można go znaleźć w księdze małżeństw brdowskiej parafii za rok 1856, akt 11 z dnia 20 listopada. Według aktu pan młody – Franciszek Kiełczewski był 21-letnim kawalerem, urodzonym poza terenem parafii Brdów, synem Stanisława Kiełczewskiego i Heleny z Bąkowskich; panna młoda – Karolina Przybyłowska, 20-letnia panna, urodzona w mieście Brdowie, córka Macieja Przybyłowskiego i Marianny z Zielińskich.
Z braku możliwości odnalezienia aktu chrztu Franciszka Kiełczewskiego, zacząłem szukać metryki narodzin jego małżonki. Parafia ta sama, wystarczyło cofnąć się o kilka roczników i jest! Drugi chrzest w brdowskim kościele w roku 1836. Stawił się Maciej Przybyłowski, profesji kowalskiej, lat 63 i zgłosił narodziny córki urodzonej dnia 10 stycznia 1836 r. z jego małżonki Marianny z Zielińskich, lat 42. Dziecię na chrzcie świętym odbytym w dzień po narodzinach otrzymało imię Karolina.
Znam orientacyjny wiek rodziców Karoliny, więc można zacząć szukać aktu ślubu Macieja Przybyłowskiego z Marianną Zielińską. Biorąc pod uwagę różnicę wieku małżonków, przypuszczam, że Maciej w chwili zgonu był wdowcem, co potwierdza poniższy akt ślubu z roku 1814. Małżeństwo zostało zawarte w Brdowie dnia 19 czerwca 1814 r. Pan młody to 35-letni wdowiec, syn Mikołaja Przybyłowskiego, zaś panna młoda to 20-letnia panna, córka Małgorzaty Zielińskiej, ochrzczona w kościele dębnińskim. Maciej i Marianna Przybyłowscy byli pradziadkami po kądzieli Apolonii Chałupiec. Na koniec pozostały same metryki zgonów i jedna metryka ślubu, ponieważ dalsze poszukiwania należałoby przeprowadzić w Archiwum Diecezjalnym we Włocławku, gdzie znajdują się księgi sięgające, aż 1689 roku!
19 listopada 1825 roku odbył się ślub między Mateuszem Pawlakiem, 37-letnim kawalerem, a Magdaleną Bąkowską, 44-letnią wdową po Walentym Bąkowskim, zmarłym półtora roku wcześniej…
Czytaj także: 87 lat temu złoto olimpijskie zdobyła Halina Konopacka
Fot.: Racconish/commons.wikimedia.org