Chyba nie ma takiej drugiej epoki, która tak bardzo byłaby obrzucana krzywdzącymi ją mitami. Często powstają one z pychy ludzi współczesnych. Jednak trzeba sobie zdać sprawę, że Średniowiecze bardzo oddziaływało i oddziałuje na epoki późniejsze.
[clear]
1. W Średniowieczu uważano, że Ziemia jest płaska.
Prawie każdy średniowieczny uczony wierzył, że nasza planeta jest okrągła. Jednakże w XIX w. szeroko rozpowszechniano relacje o tym, że średniowieczni wierzyli, iż Ziemia jest płaska. Uważano wtedy, że to dobry przykład ukazania różnic między ówczesnymi czasami najnowszymi a przeszłością.[clear]
2. Prawo „pierwszej nocy” faktycznie istniało.
W XIX-wiecznej Francji bardzo popularnym poglądem było to, że dawni panowie feudalni posiadali prawo sypiania – jako pierwsi – z żonami poddanych im chłopów, zaraz po ślubie. Wieki średnie nie zarejestrowały takiego przypadku.[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
3. Wikingowie nosili hełmy z rogami.
Wojownicy w Średniowieczu nie nosili nakryć głowy z rogami, gdyż były niepraktyczne i nieużyteczne w walce. Wizerunki Wikingów z rogami pojawiły się na obrazach XIX-wiecznych skandynawskich artystów. Jednak niektórzy historycy uważają, że najeźdźcy z Północy nosili hełmy z rogami przed bitwą by wydawać się większymi.[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
4. Średniowiecze specjalizowało się w skomplikowanych narzędziach tortur.
W Średniowieczu owszem stosowano tortury. Jednak najstraszniejsze narzędzia do zadawania bólu wynaleziono w Starożytności lub w czasach po wiekach średnich. Gruszka cierpienia, piersi Ripper czy żelazna dziewica nie są „wynalazkami” średniowiecznymi. Dodatkowo wiele narzędzi tortur jest ubogacana w okrutne dodatki tak by bardziej zainteresować zwiedzających. [clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
5. W wiekach średnich zastanawiano się nad tym ile aniołów może tańczy na główce od szpilki.
Niektórzy współcześni uczeni, uważający się za dużo lepszych od ludzi z minionych epok, by wyśmiać średniowieczną teologię wymyślili powiedzenie, że ludzie wtedy zastanawiali się nad tym „ile aniołów może tańczyć na główce od szpilki”. Tak jak w innych przypadkach o mitach, nie mamy żadnej relacji z Średniowiecza o czymś takim.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
6. Na kobiety zakładano pasy cnoty, aby nie nie uprawiały seksu.
Swego czasu popularna była historia o rycerzu, który wyruszył na krucjatę i żeby mieć pewność, iż jego żona będzie mu wierna założył jej pas cnoty. W rzeczywistości pierwszy pas cnoty został użyty dopiero w XIX w. i był inspirowany fascynacją na temat średniowiecznych narzędzi tortur, które, jak wcześniej wyjaśniliśmy, były łagodniejsze niż w innych epokach.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
7. W Średniowieczu pito tylko piwo i wino, bo woda była zanieczyszczona.
Rzeczywiście w końcowych latach Średniowiecza w miastach woda była bardzo zanieczyszczona (tak jak i w późniejszych epokach). Jednak istniały źródła czystej wody, z których to można było ją czerpać. Dodatkowo czasem dodawano wodę do wina, by było słabsze – nie uznawano tego za zły obyczaj.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
8. Zamek w Neuschwanstein jest średniowiecznym zamkiem.
Został wybudowany w 1869 r. przez Ludwika II Bawarskiego. Jego powstanie było inspirowane romantyczna ideą budowy zamku takiego jak w wiekach średnich. Jednak Neuschwanstein nie ma nic wspólnego ze średniowieczną twierdzą.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
9. Ludzie średniowieczni uważali pomidory za trujące.
Te soczyście czerwone źródła potasu nie były znane w średniowiecznej Europie. Na Stary Kontynent przywieziono je w XVI w., w czasie kulminacji wielkich odkryć geograficznych. Wtedy też nie uważano pomidorów za trujące i szybko znalazły zastosowanie w większości europejskich krajów.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
10. W wiekach średnich ludzie nie żyli więcej niż 30 lat.
Średnia długość życia oscylowała wtedy w granicach 30 wiosen. Jednak wynikało to z wysokiej śmiertelności niemowląt i starszych dzieci. Gdy człowiek przeżywał ten najbardziej zagrożony okres i stawał się dorosłym, istniała bardzo duża szansa, że będzie żył więcej niż 30 lat. Dożywano 60, 70 roku życia. Przykład? Nasz król Władysław Jagiełło, który żył 82 lub 72 lata. Za seniorów uważano osoby, które osiągnęły więcej niż 50 lat.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
11. W Średniowieczu nie używano sztućców.
Nie wszystko jadano wtedy rękami. Powszechne były noże i łyżki. Widelce pojawiły się w Cesarstwie Bizantyjskim w VIII w., natomiast na Półwyspie Apenińskim były obecne w XI w.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
12. Ludzie średniowieczni nie podróżowali.
Często słyszy się, że człowiek w Średniowieczu miał tylko pracować i umierać. Nic bardziej mylnego. Ówcześni ludzie przenosili się w obrębie swojego kraju, udawali się na pielgrzymki, zwiedzali kościoły i klasztory oraz podróżowali w interesach. Czołowym średniowiecznym podróżnikiem był Marco Polo – wenecki kupiec.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
13. Średniowieczni nie dbali o higienę osobistą.
W Średniowieczu ludzie brali kąpiele i starali się utrzymać czystość. Popularne były też proste urządzenia kosmetyczne i grzebienie. Mniej o higienę osobistą dbano w późniejszych wiekach.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
14. W wiekach średnich kobiety nie miały praw.
Średniowieczne niewiasty mogły dziedziczyć, kupować, sprzedawać nieruchomości, prowadzić działalność gospodarczą. Nie były niewolnicami swych mężów. Ograniczenie praw kobiet przynosi dopiero XVI w., gdy coraz częściej sięgano po prawo rzymskie.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
15. Wszyscy ludzie w Średniowieczu byli pobożni i słuchali Kościoła.
Obok pobożnych istnieli także Ci, którzy do kościoła nie zaglądali. Przedstawiciele Wspólnoty katolickiej skarżyli się na ludzi obojętnych na praktyki religijne. Teologowie nie zawsze się ze sobą zgadzali. Dyskusje występowały nawet wśród chłopów, którzy czasem mieli inne zdanie niż Kościół.
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
[clear]
16. Średniowiecze to wiek głupoty i zacofania.
To także jest bardzo mylnym poglądem. W XIII i XIV wieku w Europie uniwersytety wyrastały jak grzyby po deszczu. Tłumaczono wtedy na łacinę starożytne dzieła, m.in. Platona i Arystotelesa. Z inicjatywy Kościoła budowano też parafialne szkoły, w których nabywano umiejętności czytania i pisania. Uczęszczały do nich dzieci mieszczan, chłopów, a także mniej zamożnych szlachciców, których nie stać było na prywatnego nauczyciela. Mnogo było od przełomowych wynalazków. W innowacyjności przodował Zakon Cystersów.
[clear]
[clear]
Trzeba sobie zdać sprawę, że to tylko kropla w morzu mitów, jakie powstały na temat Średniowiecza i jakie są ku krzywdzie tej epoko do dzisiaj powtarzane. Warto sięgnąć do książki polskiego historyka Henryka Samsonowicza, „Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość”. Bardzo ciekawie zagadnieniem zajęła się francuska mediewistka Regine Pernoud, której wnioski możemy znaleźć w jej publikacji „Inaczej o średniowieczu”.
Czytaj także: Krótka historia początków lisowczyków. Cz. I: pod wodzą pułkownika Lisowskiego
Tłum. z medievalists.net
Źr.:wmeritum.pl
Fot.: pixabay.com
