„Projekt: Pilecki” oświęcimskiego stowarzyszenia Auschwitz Memento zwyciężył w prestiżowym konkursie „Historyczne Wydarzenie Roku 2014” w kategorii „Edukacja i Multimedia”. Organizatorem konkursu jest Muzeum Historii Polski w Warszawie.
Do konkursu zgłoszono ponad 200 różnych inicjatyw, z których profesjonalne jury wybrano piętnastu finalistów w trzech kategoriach. Wynik końcowy zależał od głosów Internautów, których aż 30 000 wzięło udział w finałowym głosowaniu.
Ogłoszenie wyników nastąpiło 26 maja 2015 roku na uroczystej gali, która odbyła się w Pałacu na Wyspie w warszawskich Łazienkach Królewskich. Poprowadził ją redaktor Krzysztof Ziemiec, który mówił między innymi o ogromnym zainteresowaniu Polaków historią. Jako przykład podawał fakt, że każdy liczący się dziennik i tygodnik mają swoje dodatki lub pisma historyczne.
W kategorii wydarzenie zwyciężyło świętochłowickie Muzeum Powstań Śląskich. Odbierająca nagrodę dyrektor Halina Bieda była dumna, iż w stosunkowo niedużych Świetochłowicach udało się stworzyć nowoczesne muzeum, które może być wizytówką całego Śląska.
Z kolei „Krakowscy Wyklęci” to najlepsza ubiegłoroczna wystawa. Jej organizatorem było Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Zastępca dyrektora muzeum ds. naukowych Jacek Salwiński powiedział, iż tę nagrodę traktuje, jako wyróżnienie przede wszystkim dla podejmowanego przez nią tematu. Gratulujący sukcesu redaktor Wojtek Duch powiedział, iż żołnierze wyklęci byliby z niej dumni, a ta wystawa to kolejna cegiełka w przywracaniu im należnej pamięci.
Stowarzyszenie Auschwitz Memento odebrało nagrodę z najlepszy projekt w kategorii edukacja i multimedia. Był nim „Projekt: Pilecki”, którego celem była organizacja różnych wydarzeń związanych z popularyzacją jednego z największych polskich bohaterów XX wieku. Przedstawiciel stowarzyszenia Zbigniew Klima mówił, że już samą nominację do plebiscytu traktował, jak nominację do Oscara. Cieszył się, że jako młody człowiek kontynuuje sztafetę pokoleń przypominając o tym wielkim Polaku. Zapraszał wszystkich do kin we wrześniu, gdy swoją premierę będzie miał fabularyzowany dokument poświęcony Pileckiemu. Pracę nad nim prowadziło Auschwitz Memento, przy finansowym wsparciu dwóch tysięcy internautów.
W Oświęcimiu po raz pierwszy nagroda została zaprezentowana dwa dni później, 28 maja w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. rtm. Witolda Pileckiego podczas odbywającej się tam „Sesji Kolbiańskiej”. Jej tegoroczny motyw przewodni ukazywał dwie wybitne postacie – św. Maksymiliana Kolbe oraz Witolda Pileckiego. W programie znalazło się także miejsce na spotkanie z twórcami filmu „Pilecki”. Podkreślili niezwykłość akcji „Projekt: Pilecki” oraz opowiedzieli o wielu ciekawostkach z planu filmowego. Gościem specjalnym sesji był Andrzej Pilecki, syn Rotmistrza.
O „Projekcie: Pilecki”
Sam projekt rozpoczął się pod koniec 2012 roku. Jego podstawowym celem była zbiórka pieniędzy na fabularyzowany dokument o rotmistrzu Witoldzie Pileckim. Jednak przez ten cały czas udawało się Stowarzyszeniu organizować wiele innych wydarzeń związanych z popularyzacją jednego z największych polskich bohaterów XX wieku.
Przede wszystkim stworzony został portal internetowy (www.projektpilecki.pl) na którym umieszczono apel o wsparcie, członkowie stowarzyszenia umieszczali na stronie także działalność związaną ze zbiórką. Ostatecznie na projekt wpłaciło prawie dwa tysiące osób plus kilka instytucji (między innymi Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, Okręg 2. w Nowym Jorku).
Dzięki staraniom Stowarzyszenia udało się uczcić 70. rocznicę ucieczki Witolda Pileckiego z obozu śmierci KL Auschwitz – Birkenau. Ogłoszono zatem konkurs dla chętnych, którzy chcą pokonać taką samą trasę ucieczki, co trzech uciekinierów (Pilecki, Redzej, Ciesielski) z 26 kwietnia 1943r. Spośród ok. 20 zgłoszeń wybraliśmy śmiałków – zespół „Forteca” grający patriotycznego rocka. Szli oni zgodnie z trasą, którą uciekał Pilecki. Samo jej przejście było dla członków zespołu inspiracją do nagrania utworu „Ochotnik”, do którego powstał specjalny serwis teledysk. Do dziś na serwisie YouTube ma prawie 200 tysięcy wyświetleń. Powstał także film dokumentalny pt. „Ucieczka z piekła. Śladami Witolda Pileckiego”.
Na dwa pokazy premierowe (Szczyrk i Bochnia) przybyły prawdziwe tłumy (odpowiednio 200 i 500 osób), a obecnością zaszczyciły dzieci Witolda Pileckiego Zofia i Andrzej.
Film był wielokrotnie pokazywany w TVP Kraków oraz TV Republika, do dziś także są organizowane na terenie całego kraju pokazy publiczne. Ukazało się także ponad 100 artykułów prasowych na ten temat. Akcja „Projekt: Pilecki” spotkała się również ze sporym zainteresowaniem Internautów – przez cały czas trwania udawało się zdobyć zaufanie w mediach społecznościowych (serwisy wykop.pl, Facebook, Twitter i wiele innych), przez co „internetowe” życie Witolda Pileckiego nabrało zupełnie nowego wymiaru.
Rok 2014
„Forteca” idąc dalej tropem Pileckiego nagrała, pod patronatem „Projektu: Pilecki”, płytę pt. „Rotmistrz”. Jej premiera odbyła się 1 marca 2014 roku. Zespół odpowiada także za muzykę w filmie „Pilecki”. To ważny partner w akcji „Projekt; Pilecki”. Kolejnym elementem promocyjnym był także utwór „Rotmistrz Witold Pilecki” nagrany przez oświęcimski zespół Cold Calculated, którego premiera odbyła się 29 kwietnia 2014 roku.
Tego też roku stowarzyszenie ruszyło ze zdjęciami do filmu. Wzbudziło to spore zainteresowanie mediów z całej Polski. Rozpoczęły się one 13 maja, w 113. rocznicę urodzin Pileckiego. Dzień wcześniej stowarzyszenie zorganizowało dzień refleksji – ekipa filmowa wyruszyła wraz z Andrzejem Pileckim i Markiem Ostrowskim (kuzynem Andrzeja) do Muzeum Auschwitz – Birkenau, gdzie złożyła kwiaty pod „Ścianą Śmierci”. Następnie ekipa przeniosła się do Łopusznej, niedaleko Nowego Targu, gdzie dzień później rozpoczęła pracę. Zdjęcia trwały dwa miesiące. Kręcono je także w Brzeszczach, Jawiszowicach, Oświęcimiu, Brzezince, Nawojowej Górze, Częstochowie i Warszawie.
Niewielkiemu stowarzyszeniu z Oświęcimia udało się także zachęcić do współpracy wiele ciekawych instytucji – Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, Okręg 2. w Nowym Jorku, Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem, Krakowska Szkoła Filmowa, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna w Krakowie, Grupa Teatralna „Czwarta Ściana” z Jawiszowic, Grupa Rekonstrukcji Historycznej 21. Bayerische Infanterie Regiment 17. Infanterie Division z Nowego Targu, Grupa Rekonstrukcji Historycznych Batalion Obrony Narodowej „Oświęcim” z Bielan, Stajnia Terenowo-Rajdowa Nawojowa Góra k/Krakowa, zespół FORTECA, Cold Calculated.
Sama akcja ma w sobie sporo innowacyjności – film „Pilecki” został w całości sfinansowany przez Internautów. To właśnie do nich, ich językiem twórcy projektu apelując o wpłaty. Dzięki nieustannym prośbą dokonało tego ponad dwa tysiące osób, dowodząc jak ważną postacią jest dla nich Witold Pilecki.
Co ważne – przez prawie trzy lata funkcjonowania strony „Projekt: Pilecki” zajrzało na nią ponad 200 tysięcy osób. Ukazało się na niej niemal 100 artykułów. Akcja ma zatem mocny wydźwięk edukacyjny – zarówno ze strony historycznej, jak i obywatelskiej.
Produkcję wsparł Andrzej Pilecki, syn rotmistrza, uznając projekt za niezwykle ważny element budowania pamięci historycznej o polskich żołnierzach walczących na frontach II wojny światowej i tuż po jej zakończeniu. Był na planie filmowym przez kilka dni, stając się ważnym punktem odniesienia dla twórców filmu.
Premiera filmu: Wrzesień 2015