Prawie 491 mln zł na realizację badań podstawowych otrzymają naukowcy pracujący w krajowych jednostkach oraz ci, którzy dopiero planują przyjazd do Polski z zagranicy. Narodowe Centrum Nauki wyłoniło zwycięzców w konkursach OPUS 23, PRELUDIUM 21 oraz POLONEZ BIS 2.
Do Narodowego Centrum Nauki wpłynęło 4299 wniosków o łącznej wartości ponad 3 mld zł. Po dokonaniu przez ekspertów dwuetapowej oceny, do finansowania zakwalifikowano ostatecznie 576 wniosków o wartości niemal 491 mln zł.
OPUS to konkurs o szerokiej formule. Mogą brać w nim udział naukowcy na wszystkich etapach kariery naukowej, bez ograniczenia co do stopnia naukowego, wieku lub doświadczenia w prowadzeniu badań. Jedynym warunkiem, który na wstępie musi spełnić kierownik projektu, jest posiadanie w dorobku co najmniej jednej opublikowanej lub przyjętej do druku pracy, albo przynajmniej jednego dokonania artystycznego bądź artystyczno-naukowego (w przypadku działalności naukowej w zakresie twórczości i sztuki). Finansowanie można otrzymać na projekty badawcze trwające 12, 24, 36 lub 48 miesięcy, w tym również na takie, które zakładają wykorzystanie przez polskie zespoły wielkich międzynarodowych urządzeń lub współpracę z partnerami z zagranicy.
Laureatami konkursu OPUS 23 zostało 266 badaczek i badaczy: najwięcej projektów zrealizują przedstawiciele nauk ścisłych i technicznych (ST) – 103; finansowanie otrzymało także 89 projektów z obszaru nauk o życiu (NZ) oraz 74 z obszaru nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce (HS). Budżet przyznany na ich realizację to ponad 401,5 mln zł.
Nagrodzeni w konkursie OPUS 23 zajmą się m.in. problematyką ochrony środowiska, zmian klimatycznych, produkcji i nowych rozwiązań dla ochrony planety.
Konkurs PRELUDIUM Narodowego Centrum Nauki wspiera rozwój młodych naukowców poprzez umożliwienie im zdobycia doświadczenia w kierowaniu projektem jeszcze przed uzyskaniem stopnia doktora. Badacze mogą otrzymać w tym konkursie grant w wysokości 70, 140 lub 210 tys. zł na badania trwające odpowiednio 12, 24 lub 36 miesięcy. Kierownik projektu PRELUDIUM nie może mieć stopnia naukowego doktora, co więcej – nie musi być nawet doktorantem. Temat projektu finansowego przez NCN może być zbieżny z tematyką planowanej rozprawy doktorskiej, ale nie jest to warunek konieczny.
W konkursie PRELUDIUM 23 do NCN wpłynęły 2163 wnioski. Do finansowania zakwalifikowano 258 z nich: 73 w grupie nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce, 88 w grupie nauk o życiu oraz 97 w grupie nauk ścisłych i technicznych. Laureaci tej edycji otrzymają na realizację swoich projektów ponad 41,2 mln zł. Wśród nagrodzonych jest troje laureatów, którzy są jeszcze w trakcie studiów magisterskich.
Laureatki i laureaci PRELUDIUM 21 zajmą się m.in. tematyką uczenia się (zarówno ludzkiego, jak i maszynowego) oraz zmian zachodzących w mózgu podczas rozwoju organizmów żywych.
Konkurs POLONEZ BIS to kolejna odsłona grantów dla naukowców przyjeżdzających spoza granic Polski. Jest skierowany jest do osób, które mają stopień naukowy doktora lub co najmniej cztery lata doświadczenia badawczego w pełnym wymiarze czasu pracy oraz które w okresie trzech lat poprzedzających datę otwarcia naboru w konkursie nie przebywały, nie były zatrudnione ani nie studiowały w Polsce dłużej niż 12 miesięcy łącznie. W konkursie można otrzymać środki na realizację 24-miesięcznych projektów badawczych, obejmujące m.in. wynagrodzenie dla kierownika projektu oraz członków zespołu badawczego, w tym stypendia dla studentów lub doktorantów, oraz wydatki niezbędne do realizacji projektu badawczego.
W drugiej edycji konkursu POLONEZ BIS do NCN złożono 153 wnioski. Do finansowania zakwalifikowano 52 o łącznej wartości niemal 48,2 mln zł. W polskich jednostkach rozpocznie wkrótce pracę 18 przedstawicieli nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce, 13 reprezentantów nauk o życiu oraz 21 naukowców w obszarze nauk ścisłych i technicznych.
Wśród laureatek POLONEZ BIS 2 są m.in. dr Anna Becker, która będzie pracować w Instytucie Slawistyki PAN nad nową wielojęzyczną rzeczywistością w polskim szkolnictwie wyższym oraz prof. dr hab. Anna Shalimova, która przyjedzie na Gdański Uniwersytet Medyczny aby sprawdzić wpływ stresu spowodowanego wojną na rozwój chorób układu krążenia. (PAP)
Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl, Autorka: Agata Zbieg
