Gdy trwała zacięta obrona Warszawy to on otworzył wojskom wracającym spod Bzury drogę do Warszawy. Atakiem na bagnety przerwał pierścień niemieckiego okrążenia. Historia Jana Błyskosza jest nie tylko interesująca, ale także i tragiczna…
Rosyjski epizod
Jan Błyskosz urodził się 9 stycznia 1900 (czasami wymienia się rosyjską datę wg kalendarza juliańskiego – 31 grudnia 1899 r.) w Tłuśćcu koło Międzyrzeca Podlaskiego. Jego ojcem był Atanazy Błyskosz, a matką Karolina Sznejk. Jego ojciec zginął w 1917r. w czasie wojny domowej w Rosji. Jan Błyskosz ukończył Gimnazjum Humanistyczne w Czernihowie na Ukrainie i wstąpił ochotniczo do Konnego Gwardyjskiego Pułku w armii gen. Antona Denikina. Poprzez Krym i Galipoli przedostał się do Bułgarii i tam został nauczycielem w Sofijskiej Szkole Artyleryjskiej.
Powrót do Polski
Do Polski wrócił w 1923r. i wstąpił do Wojska Polskiego i rozpoczął naukę w Szkoły Podchorążych i Oficerskiej Szkoły Piechoty, którą zakończył z 7 lokatą. W 1929r. trafiła do 85 Pułku Strzelców Wileńskich, a w 1931r. do 56 Pułku Piechoty Wielkopolskiej. Podobno nie był mile widziany i długo musiał czekać na awans jako były denikinowiec. W roku 1935 objął dowództwo szkolnej kompanii podoficerskiej. Razem z pułkiem w 1938 roku uczestniczył w przyłączeniu Zaolzia do Polski, jako dowódca I baonu. W przeddzień wybuchu II wojny światowej objął dowództwo I batalionu w 56 Pułku Piechoty Wielkopolskiej za mjr Edmunda Kabze.
Wojna obronna i znacząca rola
W bitwie nad Bzurą Jan Błyskosz dwukrotnie zdobył Tum pod Łęczycą, w boju pod Adamową Górą zadał Niemcom poważne straty. Kierując się z żołnierzami
Wolny czy niewolny?
Po uwolnieniu go w styczniu 1945r. wstąpił do 1 Armii Wojska Polskiego. Wykładał taktykę broni w Rembertowie. W 1946r. został Dowódcą Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza na linii Terespol – Bełżec.
Awanse:
1918-lejtnant ( Armia Carska),
1929-podporucznik ( Wojsko Polskie ),
1931-kapitan
1945-major ( Armia Ludowego Wojska Polskiego ),
1946-podpułkownik.
Odznaczenia:
1918-Krzyż św. Jerzego
21 września 1939-Virtuti Militarii V kl.
Bibliografia:
„Gościniec Bialski”, 3/2006 pt.: „Bohater z okolic Łomaz”
Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928, 1934
„Cóżeś ty za pani…”, Jerzy Korczak, Poznań 1983
„56 Pułk Piechoty Wielkopolskiej” Antoni Artur Korsak, Warszawa 1919
Rzecz Krotoszyńska, art. Łukasz Cichy, „Oni dowodzili krotoszyńskim pułkiem”, 40 (858) 2011
Zdjęcia:
Jan Błyskosz jako więzień oflagu – „Cóżeś ty za pani…”, Jerzy Korczak, Poznań 1983
Jan Błyskosz w 1946 r. – „Gościniec Bialski”, 3/2006 pt.: „Bohater z okolic Łomaz”