W Lublinie powstanie pomnik Romana Dmowskiego?

W Lublinie został po raz pierwszy wprowadzony budżet obywatelski. Wśród zgłoszonych projektów jest m.in. pomnik Romana Dmowskiego, szlak pamięci Żołnierzy Wyklętych i dofinansowanie uroczystości upamiętniających Żołnierzy Wyklętych. Teraz wszystko zależy od głosowania mieszkańców Lublina.

Na wydatki w ramach wprowadzanego budżetu obywatelskiego miasto przeznaczy 10 mln zł. Kwota zostanie podzielona na dwie części: 5,5 mln zł zostanie przeznaczone na tzw. „projekty małe”, których wartość nie przekracza 500 tys zł, a 4,5 mln będzie wydane na tzw. „projekty duże”, których koszt musi mieścić się w ramach od 0,5 do 1,5 mln zł.

Mieszkańcy zgłosili ogółem 332 projekty z czego ocenę formalną przeszło 233 (179 małych i 54 duże) – to nad nimi będą głosować mieszkańcy Lublina. Wśród zgłoszonych projektów znajduje się wiele standardowych pomysłów mających polepszyć życie mieszkańców np.: remonty dróg i chodników, nowa sygnalizacja świetlna itp.). Na liście znalazły się również projekty mające promować historyczne dziedzictwo miasta i będące atrakcją dla turystów. Wśród nich znajdują się np. zgłoszone przez Karola Wołka, wiceprezesa Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych i prezesa Fundacji Kazimierza Wielkiego: szlak pamięci Żołnierzy Wyklętych (M-157 „Szlak pamięci Żołnierzy Wyklętych”), pomnik Romana Dmowskiego (M-156 „Pomnik Romana Dmowskiego w Lublinie”) i coroczne uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych” (M-158 „Uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych”).

Upamiętnić Dmowskiego i Żołnierzy Wyklętych

– Lubelszczyzna i Lublin w latach 1944-1963 były polem intensywnych walk ich mieszkańców z okupantem sowieckim o niepodległość Polski. – tłumaczy Wołek – W ścisłym centrum Lublina znajduje się kilkanaście tablic pamiątkowych na budynkach byłych więzień, aresztów i katowni NKWD, UB i MO, gdzie przetrzymywano, torturowano i mordowano mieszkańców Lublina i Lubelszczyzny. Wszystkie te elementy Lublina do tej pory nie zostały opracowane w ramach szlaku dydaktycznego, który pomagałby młodszemu pokoleniu Lublinian w zdobywaniu wiedzy o bliskiej im historii swoich rodziców i dziadków. Wiele rodzin z Lublina i Lubelszczyzny było zaangażowanych w samoobronę przeciw terrorowi sowieckiemu, a do tej pory nasi Bohaterowie nie zostali upamiętnieni w zbiorowej pamięci w sposób, ułatwiający zdobywanie wiedzy o nich i ich czynach w sposób dostosowany do funkcjonowania społeczności szkolnych – podsumowuje Wołek i dodaje, że w ramach projektu ma powstać również drukowany przewodnik, który dokładnie opisze poszczególne miejsca pamięci i ułatwi pracę nauczycielom historii i przewodnikom.

– Szlak pamięci przywróci choć w części pamięć o naszych przodkach i pomoże w edukacji historycznej, obywatelskiej i patriotycznej prowadzonej wśród młodzieży szkolnej – dodaje Wołek – Szlak wzbogaci także ofertę turystyczną i kulturalną Miasta Lublin. Do tej pory w piwnicach wielu domów w centrum Lublina są wydrapane napisy przez więźniów katowanych przez NKWD i UB. Kiedyś te piwnice były celami, a dziś trzymane są tam słoiki. Jest to wielka strata dla naszej tożsamości oraz obrazuje, że nadal niedostatecznie dbamy, jako społeczność Miasta Lublina, o pamięć naszych ojców i dziadków, którzy wykazywali się bohaterskimi czynami i postawami w niedalekiej przeszłości – podsumowuje.

Inny projekt zgłoszony przez Wołka zakłada budowę w mieście pomnika Romana Dmowskiego. – Jest to brakujący element w lubelskiej przestrzeni publicznej, wnoszący walory edukacyjne, wychowawcze, historyczne i patriotyczne – uzasadnia Wołek – Dmowski był postacią wybitną, której ciężka praca na rzecz narodu i państwa polskiego, do dziś stanowić może przykład prawego polityka oraz ofiarności obywatelskiej. Jako współtwórca niepodległości Polski zasługuje na godne upamiętnienie w formie pomnika. Będzie to doskonały drogowskaz ukazujący kolejnym pokoleniom odpowiednią drogę życiową, jak i konkretne wartości, oparte na wielowiekowej tradycji cywilizacji europejskiej. Pomnik będzie również odpowiedzią na zapotrzebowanie społeczeństwa do pozyskania miejsca na realizację inicjatyw patriotycznych, których z roku na rok, przybywa – podsumowuje Wołek.

Projekt TG Sokół w Lublinie

Własny projekt do budżetu obywatelskiego zgłosił także Tomasz Stańko, prezes Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Lublinie. Projekt zakłada aktywne wykorzystanie parku Bronowice, w którym – zgodnie ze zgłoszonym pomysłem – mają odbywać się regularne zajęcia sportowo-rekreacyjne, fitness, nauka samoobrony itp. Zajęcia mają być prowadzone przez profesjonalnych instruktorów o wysokich kwalifikacjach. Wydarzenia odbywające się w ramach projektu będą zupełnie bezpłatne i dostępne dla wszystkich mieszkańców.

Dodatkowo projekt zakłada organizację trzech wydarzeń kulturalno-patriotycznych w pobliżu dat będących ważnymi świętami narodowymi. Stańko zapowiada organizację koncertów: Panny Wyklęte – zespół Maleo Reggae Rockers oraz czołowe artystki polskiej sceny muzycznej; Loch Camelot – krakowski zespół (działający na co dzień również jako kabaret) skupiający młode talenty oraz twórców doświadczonych, lecz wciąż niespokojnych i poszukujących; Tadek Polkowski – raper, który pokazuje, jak historię Polski ożywiać można przy nowoczesnych bitach, trafiając tym samym przede wszystkim do młodego odbiorcy, który w inny sposób mógłby nie zainteresować się polską historią. Koncertom towarzyszyć będą turnieje sportowe, odczyty historyczne, warsztaty artystyczne dla najmłodszych, wspólne śpiewanki oraz interaktywne pokazy historyczne z udziałem grup rekonstrukcyjnych i oryginalnych pojazdów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Zostaną także zaprezentowane mundury i oryginalna broń używana przez polskich żołnierzy w okresie II wojny światowej, fotogramy poświęcone tematyce PSZ, unikalne fotografie z historii PSZ, ich pojazdów, uzbrojenia, itp. – czytamy we wniosku.

Jak głosować?

 Czy te projekty zostaną zrealizowane zdecydują mieszkańcy Lublina. Głosowanie nad nimi rozpocznie się 24 września i potrwa do 7 października. Głosować można przez internet i w punktach wyznaczonych przez władze miasta (np. biblioteki). Tam rozdawane będą karty do głosowania (będzie można je pobrać także w internecie) i opisy wszystkich zgłoszonych projektów. Te z nich, które uzyskają największe poparcie, będą wpisane do budżetu miasta Lublin na 2015 rok. Prawo głosu przysługuje osobom, które ukończyły 16 lat. Każdy może zaznaczyć maksymalnie 5 projektów małych i maksymalnie 3 projekty duże.

Szczegóły można znaleźć na stronie: budzetobywatelski.lublin.pl

Źródło: wmeritum.pl

Fot.: Commons Wikimedia/Marcin Białek