Karpaty: Zapowiadają się słabe lęgi orłów przednich

Bytujące w polskich Karpatach orły przednie w tym roku tokują słabiej niż w poprzednich latach. Nie wszystkie pary przystępują do budowy i odnawiania swych gniazd. W tej części Polski żyje ok. 30 par tych ptaków; ich populacja w kraju liczy ok. 35 par.

„Prawdopodobnie stan ten spowodowany jest niedostatkiem pokarmu. W ubiegłym roku nie obrodziły nasiona buka, bardzo mało było też żołędzi i innych nasion drzew leśnych. A co za tym idzie nie rozmnożyły się w większej ilości gryzonie i inne drobne zwierzęta, którymi żywią się między innymi orły przednie” – powiedział w piątek PAP dr Marian Stój z Komitetu Ochrony Orłów.

Dodał, że w zimie nie było też grubszej pokrywy śnieżnej, która zapewniłaby gryzoniom bezpieczeństwo, aby mogły się pod nią ukryć przed drapieżnikami i spokojnie rozmnożyć. „Wprawdzie orły przednie pojawiły się w swych rewirach lęgowych i to wcześniej niż zazwyczaj, bo już na początku lutego, gdyż sprzyjała temu wiosenna aura, ale nie wykazują większego zainteresowania rozrodem” – mówił przyrodnik.

W jego ocenie z zachowania orłów przednich „można wywnioskować, że w tym roku niewiele par przystąpi do lęgu, gdyż niezbyt chętnie tokują i nie bronią swych miejsc gniazdowych przed innymi większymi ptakami”. „Nie przeganiają np. kruków, myszołowów czy jastrzębi” – zaznaczył ornitolog.

Orły przednie składają dwa lub jedno jajo w trzeciej dekadzie marca. Wysiadywanie trwa około 40 dni. W większości przypadków odchowują tylko jedno pisklę. Jeśli wyklują się dwa, to silniejsze z nich eliminuje słabszego osobnika, co nosi nazwę „kainizmu”; rodzice nie ingerują w rywalizację.

W Polsce najwięcej par orłów przednich występuje w woj. podkarpackim. Gniazduje tam 20 par tych ptaków; siedem par w Górach Sanocko-Turczańskich, po sześć w Bieszczadach i Beskidzie Niskim, a jedna na Pogórzu Przemyskim.

Z kolei w woj. małopolskim po dwie pary z gniazdami stwierdzono w Beskidzie Sądeckim i Gorcach oraz po jednej parze w Pieninach i Tatrach. Zaś w woj. śląskim dwie pary zaobserwowano w Beskidzie Żywieckim.

Poza Karpatami orły przednie gniazdują jeszcze tylko na Wybrzeżu Bałtyckim – w Słowińskim Parku Narodowym.

Długość ciała orła przedniego przekracza 80 cm, a rozpiętość skrzydeł dwa metry. Drapieżnik ten żywi się głównie ssakami i ptakami. Poluje między innymi na zające, kuny, młode sarny, koty domowe, sowy, kruki, myszołowy. Nie gardzi również padliną. Pikując w locie osiąga prędkość do 160 km/godz.

Gniazda orłów przednich znajdują się w miejscach trudno dostępnych; w koronach wysokich drzew, najczęściej iglastych lub na półkach skalnych.

Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl, Autor: Alfred Kyc