Dziś rano o godzinie 5:15 zmarł Stanisław Mikulski, wybitny polski aktor filmowy i teatralny. Miał 85 lat.
Stanisław Mikulski urodził się 1 maja 1929 roku w Łodzi. W 1953 roku zdał eksternistyczny egzamin aktorski PWST w Krakowie. Początek kariery teatralnej aktora rozpoczął się w Lublinie w Teatrze im. Juliusza Osterwy, występował na jego deskach do 1964 roku. Następnie występował w teatrach stołecznych: Powszechnym, Ludowym, Polskim. W latach 1983-1988 był aktorem Teatru Narodowego.
Równocześnie z karierą teatralną rozwijała się także filmowa. Debiutem Mikulskiego na srebrnym ekranie był film Pierwszy start w reż. Leonarda Buczkowskiego z 1950 roku. Wcielił się tam w postać Franka Mazura, młodego junaka młodzieżowej organizacji Służba Polsce, jednak była to niewielka rola epizodyczna. Pierwszym poważnym filmem w którym wystąpił był Kanał Andrzeja Wajdy z 1957 roku. Na podstawie nowieli Jerzego Stefana Stawińskiego. Był to pierwszy polski film poruszający temat Powstania Warszawskiego. Mikulski wystąpił w nim jako Smukły, obok wspaniałego Wieńczysława Glińskiego, który wcielił się w postać porucznika Zadry. Z Kanałem i jego realizacją wiąże się pewna anegdota wspominana przez Glińskiego, w której występił także Stanisław Mikulski.
Czytaj także: Wspomnienie Wieńczysława Glińskiego
Wspomnienia Wieńczysława Glińskiego
[mom_video type=”youtube” id=”qfZvqE_UkPQ”]
Niewątpliwie największą rolą Mikulskiego była rola Hansa Klossa w serialu Stawka większa niż życie. Mikulski w niedościgniony sposób wcielił się w rolę radzieckiego attache wojskowego. Serial traktuje o działalności podczas II wojny światowej oficera wywiadu radzieckiego Stanisława Kolickiego, działającego pod kryptonimem J-23. W filmie Kolicki prezentowany jest jako Polak, który oferuje Rosjanom swoje usługi w czasie, gdy Polska jest przez nich okupowana. Dzieje się to przed wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej i układem Sikorski-Majski. Ze względu na podobieństwo do oficera wywiadu niemieckiego Hansa Klossa, Kolicki wciela się w jego postać i zostaje przyjęty do Abwehry – niemieckiego wywiadu wojskowego. Ten 18 odcinkowy serial realizowany w latach 1967-1968 okazał się życiową rolą Stanisława Mikulskiego. Stawka większa niż życie to bardzo starannie przygotowany serial. Warto zwrócić uwagę na doskonale odwzorowane mundury i genialne dialogi. Występujący w nim aktorzy należą do kanonu polskiej kinematografii. Mimo iż w serialu występują wątki nieprawdziwe, nadal jest on chętnie oglądany zarówno przez starszych, jak również młodsze pokolenia widzów.
Dzięki roli Hansa Klossa, Mikulski stał się aktorem bardzo rozpoznawalnym nie tylko w Polsce, ale także we wszystkich krajach demokracji ludowej. Po emisji Stawki Mikulski został okrzyknięty najpopularniejszym aktorem krajów socjalistycznych.
Niedawno ukazała się autobiografia Stanisława Mikulskiego zatytułowana Stanisław Mikulski. Niechętnie o sobie.
Stanisław Mikulski zagrał w wielu filmach i serialach telewizyjnych, jednak zawsze podkreślał, że jest aktorem teatralnym i praca na teatralnych deskach sprawia mu najwięcej radości. Był człowiekiem niezwykle kulturalnym, wrażliwym, pogodnym, optymistycznie nastawionym do świata i ludzi. Takim go zapamiętamy.
Fot.: Cezary Piwowarski / wikimedia commons
