6 lipca amerykański dolar obchodzi 229. rocznicę urodzin. Dolar pochodzi od średniowiecznego talara. Samego dolara amerykańskiego używa dziś 14 państw, a dolara – 52 państwa, czyli prawie 25 % państw świata.
Etymologia słowa dolar pochodzi od talara. Przodkiem dolara jest więc Joachimsthaler (od nazwy miejscowości w Czechach – Joachimov). W XVI w. w Niemczech funkcjonowała nazwa Reichsthaler, a w Anglii rix-dollar. USA wprowadziła dolara 6 lipca 1785 r. Papier, na którym drukowane są banknoty składa się w 75 % z bawełny, w 25 % z lnu. Istnieją także dodatki, które owiane są tajemnicą. Dolar zmieniał kilka szczegółów w wyglądzie, jednak można używać banknotów od 1861 r.
Dolar nie jest już warty tyle co dawniej. Dla przykładu. W 1800 r. wartość dolara wynosiła 64 % pierwotnej wartości. W 1840 – 94 %, 1850 – 103 %, 1900 – 96 %, 1910 – 83 %, a w 1920 r. już tylko 39 %. W 1940 r. wartość dolara wzrosła do 56 %, jednak później regularnie spadała od 33 % w 1950 r., 20 % w 1970, 5 % w 2000 r., aż do 3,4 % w 2011 r.
W grudniu 2006 r. Euro wyprzedziło wartością dolara. Mimo to dolar jest ważną walutą. Używają go – naturalnie – Stany Zjednoczone Ameryki Północnej (od 1785 r.), Portoryko (od 1898 r.), Mikronezja (od 1986 r.), Mariany Północne (od 1978 r.), Palau (od 1994 r.), Wyspy Marshalla (od 1986 r.), Panama (od 1903 r.), Ekwador (od 2000 r.), Salwador (od 2001 r.), Timor Wschodni (od 2002 r.), Zimbabwe (od 2009 r.), Bonaire (od 2010 r.), Saba (od 2010 r.) i Sint Eustatitus (od 2011 r.) .
Mowa tu tylko o dolarze amerykańskim, jednak jest kilka dolarów nieamerykańskich: kanadyjski, australijski, jamajski, Honkongu, a dawniej istniały także dolary Zimbabwe (1980 – 2009) oraz dolary Stanów Skonfederowanych Ameryki (1861 – 1865).
Obecnie dolara amerykańskiego używa 14 państw, a wszystkich łącznie dolarów – 52 państwa, czyli co 4 państwo na świecie.
1 dolar = 100 centów. Istnieją następujące centy: 1 cent (penny), 5 centów (nickel), 10 centów (dime), 25 centów (quarter) oraz 50 centów (half), które jest rzadko używane. Istnieje także 1 dolarowa moneta.
Na 1 dolarowym banknocie widzimy 1 prezydenta USA z lat 1789 – 1797 – Georga Washingtona, na 2 dolarówce – trzeciego prezydenta USA z lat 1801 – 1809 Thomasa Jeffersona (rzadko używany banknot), a na 5 dolarówce – Abrahama Lincolna, prezydenta USA z lat 1861 – 1865.
Na 10 dolarowym banknocie spotykamy dla odmiany nie prezydenta, a Alexandra Hamiltona, pierwszego sekretarza skarbu USA i zarazem twórcę dolara (oraz ojca założyciela USA). Na 20 dolarówce widzimy natomiast Andrewa Jacksona, prezydenta USA z lat 1829 – 1837, a na 50 dolarowym banknocie Ulyssesa Granta – prezydenta z lat 1869 – 1877, a także generała z czasów wojny secesyjnej. Banknoty obiegowe zamyka 100 dolarówka z Benjaminem Franklinem – polityk, naukowiec i jeden z ojców założycieli USA.
Istnieją również banknoty nieobiegowe: 500 dolarów – z Wiliamem McKinleyem (prezydent w l. 1897 – 1901), 1 000 – z Groverem Clevelandem (prezydent w l. 1885 – 1889 i 1893 – 1897), 5 000 – z Jamesem Madisonem (prezydent w l. 1809 – 1817), 10 000 – z Salmonem Chasem (senator, prezes Sądu Najwyższego, sekretarz skarbu z czasów wojny secesyjnej) oraz 100 000 z Woodrowem Wilsonem (prezydent w l. 1913 – 1921).
Fot. Wikimedia Commons
