Zbliża się Nowy Rok. Panie i Panowie szykują kreacje na sylwestrowe przyjęcia i imprezy. Warto się zastanowić dlaczego to 1 stycznia jest początkiem Nowego Roku. Winny temu jest poczciwy Juliusz Cezar. Do jego czasów początek roku celebrowano różnie. Także i w naszych czasach Nowy Rok, mimo, że oficjalnie rozpoczyna się 1 stycznia, to według różnych systemów zaczyna się w różycach dniach i niekoniecznie jego liczba porządkowa odpowiada naszej.
Poczciwy Juliusz Cezar
Juliusz Cezar przeprowadził w 46 roku przed Chrystusem przeprowadził reformę kalendarza. Przy pomocy Sozygenesa z Aleksandrii opracowano nowy kalendarz zwany juliańskim. To Juliusz Cezar zdecydował, ze rok będzie się zaczynał dokładnie 1 stycznia (łac. Januarius). Wtedy to władze co roku obejmowali nowi rzymscy konsulowie. Wtedy to oficjalnie łamano rózgi konsulów zwane fasces. Jako, że kadencji konsula nie można było przedłużać, był to idealny moment na rozpoczęcie Nowego Roku. Rok religijny rozpoczynał się nadal 1 marca (Martius, miesiąc Marsa), w tym dniu zaczynał się rok do czasów reformy Cezara.
Inne systemy. Wybrane przykłady
Bizantyjczycy zaczynali swój rok tak jak Rzymianie przed reformą, czyli 1 marca. Ten styl zwano stylem marcowym. Wschodnia tradycja Nowy Rok zaczynała 6 stycznia, w dniu Epifanii (Trzech Króli). Znany jest także system Zwiastowania. Rok według niego zaczynał się w dniu Zwiastowania tj. 25 marca. W XIV wieku popularny był system a nativitate. Rok rozpoczynał się od Narodzenia Pańskiego (dla zapominalskich to 25 grudnia). Później przyjął się styl styczniowy zwany od obchodzonego 1 stycznia święta Obrzezania Jezusa (Circumcisio) z języka łacińskiego a circumcisione (od Obrzezania). Systemy w średniowieczu mieszały się i nie można wskazać jednolitego terminu, w którym rozpoczynano rok. W jednym stuleciu potrafiono rozpoczynac rok w innym terminie. Widać to w dokumentach.
A dziś kiedy inauguruje się Nowy Rok?
Prawosławni, mimo że rok cywilny inaugurują 1 stycznia, ale formalnie rozpoczyna się od 13 dni później. Wynika to z różnicy pomiędzy powszechnie używanym kalendarzem gregoriańskim, a kalendarzem juliańskim. Wyznawcy hinduizmu rok zaczynają 26 października świętem Divali (Nowego Roku). Żydzi mają swoje święto Rosz ha-Szana, przypada on na przełomie września i października. Chińczycy swój Nowy Rok (Rok Małpy) rozpoczną już 8 lutego 2016 roku. Podobnie muzułmanie w innym terminie świętują Nowy Rok. Rok kościelny w kościele katolickim rozpoczyna się od Adwentu, a kończy Uroczystością Chrystusa Króla. Nowy Rok celebrowany jest w innym terminie także w mniejszych wspólnotach religijnych. Mimo unifikacji systemu orientalne kultury nadal kultywują swoje tradycje, zwłaszcza w swoich diasporach np. Chińczycy w USA, podobnie żydzi. Będąc poza naszym krajem warto wybrać się na takie uroczystości.
źr. Włodarski B., Chronologia polska, Warszawa 2007; ryszardtadeusiewicz.natemat.pl
fot. commons.wikimedia.org
Czytaj również: Noworoczne orędzie kanclerz Merkel z napisami po arabsku