Zmarł prof. Adam Strzałkowski, pionier radioastronomii w Polsce

W wieku 96 lat, 25 lipca, zmarł prof. dr hab. Adam Strzałkowski, fizyk i astronom, jeden z polskich pionierów obserwacji radioastronomicznych – poinformował Uniwersytet Jagielloński. Uroczystości pogrzebowe odbędą się w piątek o godz. 13.00 na cmentarzu Bronowickim w Krakowie.

Adam Strzałkowski urodził się 26 listopada 1923 roku w Tenczynku pod Krakowem. W 1948 roku ukończył fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Stopień doktora nauk fizycznych uzyskał w 1960 roku (za badania związane z rozpraszaniem deuteronów, czyli jąder atomowych deuteru, który jest izotopem wodoru), habilitację w 1963 roku, a tytuł profesora w 1971 roku.

Pracę naukową rozpoczął w Obserwatorium Astronomicznym UJ. Zbudował pierwszy w Polsce radioteleskop do obserwacji Słońca (wspólnie z Olegiem Czyżewskim i Jerzym de Mezerem). Jego doktoratem miała być praca dotycząca rozpraszania promieniowania w atmosferze Ziemi, która jest cytowana do dzisiaj.

Równocześnie z astronomią, zajmował się także fizyką, m.in. wznowił pomiary promieniowania kosmicznego prowadzone pod ziemią w kopalni soli w Wieliczce (wspólnie z Janem Wesołowskim i Jerzym Janikiem). Była to kontynuacja prac rozpoczętych przed wojną przez Mieczysława Jeżewskiego. W końcu lat 40. został zatrudniony w Zakładzie Fizyki Jądra Atomowego. Zajmował się budową cyklotronu oraz akceleratora elektrostatycznego w Instytucie Fizyki UJ.

Zasługą prof. Strzałkowskiego jest także wkład w stworzenie fizyki uniwersyteckiej na Śląsku. W 1963 roku zorganizował Studium Fizyki w Katowicach, które po przekształceniach stało się częścią Filii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katowicach, później przekształconej w Uniwersytet Śląski. Za swoje zasługi otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego.

Opublikował ponad 160 prac naukowych, z których wiele było licznie cytowanych. Jest uważany za jednego z najbardziej zasłużonych naukowców dla rozwoju polskich badań jądrowych.

Prof. Adam Strzałkowski był w różnych latach profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektorem Instytutu Fizyki UJ, wicedyrektorem Instytutu Fizyki Jądrowej, prorektorem UJ. Był członkiem Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, Polskiego Towarzystwa Fizycznego, Europejskiego Towarzystwa Fizycznego, komitetu Physics Letters.

Otrzymał także liczne odznaczenia, m.in.: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Zasługi I klasy Orderu Zasługi RFN, Odznaka Zasłużony dla Województwa Katowickiego, Medal Uniwersytetu Śląskiego.(PAP)

Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl