607 lat temu, 15 lipca 1410 rozegrała się bitwa pod Grunwaldem, stoczona w ramach wielkiej wojny z Zakonem Krzyżackim. Jest zaliczana do jednej z największych bitew średniowiecznej Europy.
Zakon wypowiedział Władysławowi Jagielle wojnę w sierpniu 1409 roku, kiedy ten poparł księcia Witolda w jego konflikcie z Krzyżakami o Żmudź. Podłoża wybuchu wojny należy jednak upatrywać wcześniej. W 1402 roku Zakon nabył Nową Marchię, na terenie której swoje posiadłości posiadali panowie z rodu von Osten. Od czasów Kazimierza Wielkiego byli oni lennikami króla polskiego. Wielki mistrz wziął od Ulryka von Osten w zastaw ważny pod względem strategicznym gród Drezdenko. Ulryk von Jungingen, jawnie dążący do zaostrzenia stosunków z królem polskim, wykupił gród w 1408 roku.
Krzyżacy zaczęli wielką wojnę od najazdu na ziemię dobrzyńską, którą szybko opanowali. Rozpoczynając wojnę z Polską Zakon wstrzymał swoje działania na Żmudzi i plany wyprawy na Litwę. Szybko okazało się że Krzyżacy nie są jednak odpowiednio przygotowanie do wojny z królem polskim, dlatego zawarli rozejm, który miał obowiązywać od października 1409 roku do czerwca roku 1410. W tym czasie dyplomacji zakonnej udało się pozyskać wsparcie króla czeskiego Wacława IV oraz Zygmunta Luksemburskiego.
Po zakończeniu rozejmu Jagiełło postanowił zaatakować Malbork. 9 lipca połączone siły króla i księcia Witolda znalazły się na terytorium państwa zakonnego. 6 dni później doszło do bezpośredniego starcia. Bitwa rozegrała się na polu między Grunwaldem a Stębarkiem. Przyjmuje się że po stronie Jagiełły walczyło 30 000 ludzi, zaś po stronie Zakonu około 15 000 ( dane z książki: Stanisław Szczur, Historia Polski. Średniowiecze, Kraków 2002). Po stronie polsko- litewskiej wzięły też udział oddziały lenników Jagiełły i Witolda. Były to pomocnicze siły tatarskie dowodzone przez chana Dżalal ad-Dina oraz mołdawskie przysłane przez hospodara Aleksandra Dobrego.W tym pełnym dramatyzmu starciu poległ sam wieki mistrz Ulryk von Jungingen. Po tym spektakularnym zwycięstwie Jagiełły, wiele pruskich miast chciało złożyć królowi przysięgę wierności. Ten jednak nie podjął żadnych decyzji wynikających z tej sytuacji, mimo że opanował znaczną część Prus. 25 lipca sprzymierzone wojska dotarły pod Malbork, jednak Krzyżakom udało się przetrzymać dwumiesięczne oblężenie. Po tym czasie wojna zaczęła powoli zmierzać ku końcowi.
Zwycięstwo nad Krzyżakami nie stawiało niestety Jagiełły w łatwej sytuacji. Przede wszystkim Krzyżacy mogli liczyć na protekcję papiestwa i cesarstwa. Do wielu ludzi na zachodzie Europy przemawiała ponadto propaganda,szerzona przez Zakon tuż po wojnie. Ostatecznie w grudniu 1410 zawarto rozejm w Nieszawie, zaś1 lutego 1411 roku podpisano traktat pokojowy w Toruniu. W myśl jego postanowień Jagiełło odzyskał ziemię dobrzyńską, zaś Witold otrzymał we władanie Żmudź, która miała przejść po jego śmierci na własność Zakonu. Strona polska oddała również Krzyżakom zagarnięte w Prusach zamki.
Źródło: www.historykon.pl
Foto: Bitwa pod Grunwaldem na obrazie Jana Matejki