Polskie samochody osobowe zapisały piękną kartę w naszej historii i historii krajowego przemysłu samochodowego. Ale samochody osobowe to nie tylko ”Bandziory” czy ”Maluchy”. Mamy też zasługi na polu mikrosamochodów.
Czasy świetności polskich mikrosamochodów przypadają na drugą połowę lat ’50. Taki czas rozkwitu naszych małych samochodów nie jest przypadkowy. Mamy drugą połowę dekady lat ’50 po ciężkich stalinowskich czasach przychodzi swoista ”odwilż”, która pozwala na w miarę swobodne rozwijanie się różnych niemalże futurystycznych jak na owe czasy projektów. Pierwsze projekty powstały już w 1957 roku. Był to ”Smyk”, ”Meduza” i Mikrus MR- 3000, który był najbardziej rozwiniętym projektem produkowanym przez 3 lata tj. od 1957 do 1960 roku.
”Smyk”
Tytułowy ”Smyk” był prototypem mikrosamochodu opracowanym w stołecznym Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Motoryzacyjnego. W założeniach miał to być stosunkowo najtańszy pojazd w systemie 2+ 2 tzn. 2 osoby dorosłe i 2 dzieci. Pojazd był bardzo prosty w swej budowie i konstrukcji. Deska rozdzielcza składała się z prędkościomierza, kontrolki ładowania akumulatorów i kontrolki kierunkowskazów wraz z przełącznikiem. Do napędu pojazdu posłużył silnik z motocykla Junak M07. Produkcja miała rozpocząć się w Szczecinie w tamtejszej SFM. Z racji zaakceptowania do produkcji Mikrusa ”Smyk” stracił rację bytu.
WSK ”Meduza”
Kolejnym mikroprojektem był prototyp samochodu o wdzięcznej nazwie ”Meduza”. Pojazd opracowany został przez mielecką Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego ”WSK- Mielec”. Premiera odbyła się (jak większość innych ważnych pokazów) 22 lipca 1957 roku. Do napędu posłużył rzędowy 2- cylindrowy silnik typu Mi10 o pojemności 296 cm3 i mocy 14,5 KM. Moc silnika była przekazywana za pośrednictwem 4- biegowej skrzyni biegów.
Mikrus MR- 3000
Mikrus był polskim mikrosamochodem produkowanym przez Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego w Mielcu w latach 1957- 1960. Wyprodukowano 1728 sztuk. Produkcja komponentów została rozdzielona na dwa zakłady: Nadwozie było produkowane w WSK- Mielec, natomiast silniki w WSK- Rzeszów. Był to bez wątpienia ciekawy ale także potrzebny pojazd. Zainteresowanie było spore ale stosunkowo wysoka cena ograniczała popyt. A tak o nowym pojeździe pisała ówczesna prasa:
Przy cenie, która nie powinna być wyższa niż 25 – 30 procent powyżej ceny motocykla o podobnym litrażu, stanowić może bardzo popularny środek transportu dla szerokich rzeszy użytkowników
Dla porównania ”Mikurs” kosztował 50 tysięcy ówczesnych złotych czyli ok. 50 średnich pensji. A za ”Warszawę” płacono 120 tysięcy.
Mikrus Pick- up
Gdy w 1960 roku produkcja Mikrusa dogorywała powstała koncepcja małego 2- osobowego auta dostawczego o ładowności do 200 kg. Oczekiwania gospodarki narodowej wynosiły ok. 100 tysięcy pojazdów rocznie. Konstrukcja była identyczna jak w tradycyjnym osobowym Mikrusie. Projekt nie wszedł w fazę produkcyjną. Sam Mikrus jak i jego prototypowe odmiany były wyposażone w rzędowy 2- cylindrowy silnik o mocy 14,5 koni i 296 cm3. Taki sam jak w prototypowym ”Smyku”.
Stal 300
Stal 300 był mikrodostawczym samochodem opracowany jako odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie gospodarki na tego typu pojazdy. Nowy pojazd został opracowany w Zakładach Mechanicznych w Stalowej Woli. Jako napęd posłużył silnik pochodzący z Mikrusa MR- 3000 czyli 14,5 konna jednostka o pojemności 296 cm3. Mimo spartańskiego wykończenia (w środku znajdowały się 2 ”fotele” w postaci stelażu z rurek naciągniętych brezentem) pojazd zachwycił wszystkich lekkością i zwinnością. Był także ekonomiczny. Przy pełnym obciążeniu wynoszącym 2 osoby i 250 kg ładunku spalał od 5,5 do 6 litrów paliwa na 100 kilometrów.
WFM ”Fafik”
”Fafik” był to prototyp mikrosamochodu zaprojektowany przez Warszawską Fabryką Motocykli. Zaprezentowany w 1958 roku prototyp bazował na produkowanym w tej samej fabryce skuterze ”Osa”. Mimo nieznacznych nakładów finansowych koniecznych do uruchomienia produkcji prototyp nie wszedł w fazę produkcyjną. ”Fafik” posiadał 3- miejscowe nadwozie, wyposażony był w jednocylindrowy 6 konny silnik o pojemności 148 cm3.
WSK ”Gacek”
Był to prototyp pojazdu dla osób niepełnosprawnych opracowany przez Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku ”WSK- Świdnik” na podstawie zapotrzebowania Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej. Pracę rozpoczęły się w Zakładzie Doświadczalnym WSK. W 1967 gotowa była jeżdżąca makieta, a dwa lata później powstał prototyp. Mimo pozytywnych opinii m.in: Związku Inwalidów i nagrody Ministra Kultury i Sztuki prace zostały przerwane.
źródło: wiedza własna, wikipedia.pl
fot: pl.wikipedia.org- Dawid783, Hiuppo, Kerim44, Jakub Hałun. polskie- auta.pl