Stowarzyszenie Głos Bohatera opublikowało materiał wideo dotyczący nietypowej historii opowiedzianej przez 90-letnią uczestniczkę powstania warszawskiego – Wandę Traczyk-Stawską. Kobieta zdradza historię maskotki, która towarzyszy jej od upadku powstania, aż do dziś.
Wanda Traczyk-Stawska urodziła się 7 kwietnia 1927 w Warszawie. Jako jedna z niewielu kobiet brała udział w Powstaniu warszawskim z bronią w ręku.
Stowarzyszenie Głos Bohatera, które realizuje wywiady z uczestnikami walk II wojny światowej przygotowało materiał, w którym możemy poznać historię „Pana Peemka” – maskotki, która miała pocieszyć dziewczynę po kapitulacji Warszawy i została z nią, aż do dziś.
Kiedy przyszło nam kapitulować każdy z nas był bardzo nieszczęśliwy, że musi teraz ze wstydem oddać broń. A ja szczególnie, bo tak się do niej przywiązałam. Chłopaki poszli gdzieś i przynieśli mi tą małpę, ona była wtedy bardzo piękna. Nazwali ją Peemek.
To była bardzo śmieszna scena. Oddawaliśmy Niemcom broń, ja szłam z tą małpą na plecaku i miałam pistolet maszynowy. Jak ten Niemiec spojrzał na mnie i na tą małpę, to miał tak głupią minę… – wspomina pani Wanda.
Wanda Traczyk-Stawska w czasie okupacji niemieckiej od 1942 roku działała w konspiracji niepodległościowej. Jako członkini Szarych Szeregów brała udział w małym sabotażu oraz w akcji „N”, podczas której dostarczała konfidentom listy ostrzegające, że w przypadku niezaprzestania działalności zostaną wykonane na nich wyroki śmierci. Jako strzelec i łączniczka Oddziałów Osłonowych Wojskowych Zakładów Wydawniczych (WZW) – Biura Informacji i Propagandy – Komendy Głównej Armii Krajowej brała udział w powstaniu. Jej oddział był oddziałem dyspozycyjnym Antoniego Chruściela ps. „Monter”, kierowanym do wspierania oddziałów walczących w Śródmieściu Północnym. Brała udział w walkach o utrzymanie elektrowni na Powiślu. 6 września została ciężko ranna na ul. Smolnej.
Po kapitulacji powstania trafiła do niewoli niemieckiej; była jeńcem Stalagu IV B, Stalagu IV E oraz Stalagu VI C. Po wojnie wróciła do Polski, ukończyła studia psychologiczne i pracowała z dziećmi upośledzonymi. Od 1947 roku zajmowała się również odszukiwaniem mogił powstańczych. Była inicjatorką opieki nad cmentarzem Powstańców Warszawy oraz współinicjatorką ustanowienia przez Sejm w 2015 Dnia Pamięci Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy. Pełni funkcję przewodniczącej Społecznego Komitetu ds. Cmentarza Powstańców Warszawy przy Światowym Związku Żołnierzy AK.
Źródło: Facebook.com/GlosBohatera