150 lat temu Gimnazjum Lubelskie ukończyło pokolenie „POZYTYWISTÓW LUBELSKICH”. W jednej lubelskiej szkole średniej w latach sześćdziesiątych XIX wieku kształcili się i przyjaźnili tak wybitni Polacy jak Bolesław Prus, Julian Ochorowicz czy Aleksander Świętochowski. Zasłynęli jako twórcy polskiego pozytywizmu, nowego prądu intelektualnego, który postulował odbudowę niepodległej Polski drogą solidnej pracy i rozwoju materialnego.
W ostatnim roku nauki w języku polskim (represje popowstaniowe) maturę w murach lubelskiej szkoły zdawał Aleksander Głowacki, późniejszy Bolesław Prus – najwybitniejszy przedstawiciel tego pokolenia. Jego kolegami ze szkolnej ławy byli m.in. Aleksander Świętochowski (twórca prądu pozytywizmu warszawskiego, patriota i propagator spółdzielczości), Julian Ochorowicz (wynalazca, poeta i pionier psychologii), Gustaw Doliński (lekarz, literat i społecznik, który był postrzegany jako jeden z najwybitniejszych realizatorów postulatu pracy organicznej), Aleksander Jaworowski (lekarz, działacz Lubelskiego Towarzystwa Dobroczynności i Towarzystwa Higienicznego, animator lubelskiego życia kulturalnego). Niedługo po nich szkołę kończyli: Jan Ludwik Popławski (działacz społeczny w duchu pracy u podstaw) i Zygmunt Balicki (socjolog, publicysta narodowy), a potem Tadeusz Gałecki (Andrzej Strug, legionista i pisarz), czy Stefan Plewiński (założyciel Banku Spółdzielczego w Bychawie, Spółdzielni Spożywców i Ochotniczej Straży Pożarnej w Krzczonowie, twórca ruchu junackiego). Wszystkich ich uformowała Szkoła. Lubelskie gimnazjum, które jednocześnie było szkołą myślenia, twórczych sporów, prospołecznych postaw i patriotyzmu. Mimo zmiennych warunków i odległych dziedzin, którymi się zajmowali PL, zawsze troska o dobro wspólne i powodzenie Ojczyzny były ich priorytetami.
Gimnazjum Lubelskie (Liceum Lubelskie – szkoła wielokrotnie zmieniała nazwę) mogło poszczycić się także wieloma wybitnymi nauczycielami, dla których praca wychowawcza w trudnym dla Polski wieku XIX oznaczała nie rutynę, a pasję. Najbardziej znanym przedstawicielem tego grona jest Józef Skłodowski (dziadek naszej dwukrotnej noblistki), który był dyrektorem Gimnazjum w latach 1851-1862. Zanim został przedwcześnie wysłany na emeryturę z powodu pobłażania niepodległościowym tendencjom uczniów, zdążył postawić nowy gmach szkolny. Służy on od ponad 150 lat mieszkańcom Lublina, mieszcząc od kilkudziesięciu lat Instytut Pedagogiki UMCS.
1. Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Trzeźwi entuzjaści – szlachetni realiści. Praca organiczna wczoraj – dziś – jutro. Recepcje – konteksty – implikacje”. Konferencja, realizowana we współpracy z lubelskimi uczelniami, ma na celu naukową refleksję (zwłaszcza młodych badaczy i studentów) nad zagadnieniami etosu XIX-wiecznej pracy społecznej, połączoną z próbą lokalnego ożywienia tej problematyki (współpraca z organizacjami społecznymi).
2. „Projekt „Pozytywna Lubelszczyzna – Młodzieżowa Akademia Nowego Pozytywizmu” to wspólny pomysł Normalnej Kultury i Akademickiego Klubu Myśli Społeczno-Politycznej Vade Mecum, który uzyskał dofinansowanie w konkursie Fundacji Banku Zachodniego WBK „Bank Ambitnej Młodzieży”. Nowatorskie, czteromiesięczne przedsięwzięcie, składające się z wielu komponentów, ma na celu zainspirowanie uczniów i studentów z naszego regionu do „przepracowania” dziedzictwa „Pozytywistów Lubelskich”.
3. Jesienna Akademia Korpusu Ochrony Pamięci. Jest to, oparty o dotychczasowe działania Normalnej Kultury w ramach www.korpusochronypamieci.pl, cykl zajęć i zadań o charakterze konkursowym skierowanych do młodzieży zainteresowanej pracą historyczno-archiwalno-medialną. W oparciu o dobre wzorce czerpane z historii regionalnej, Normalna Kultura będzie poznawać i promować Postawy Przydatne Wspólnotowo.
Wszystkie te inicjatywy zyskały deklaracje honorowego poparcia od osób i instytucji publicznych oraz zapewnienia o współpracy od organizacji społecznych i autorytetów w poszczególnych dziedzinach. O szczegółach będziemy informować sukcesywnie na portalu wMeritum.pl.
Organizatorzy rozumieją „Pozytywizm Lubelski” szeroko. Jest to dla nich międzypokoleniowa więź, oparta na takich postawach jak: patriotyzm, aktywizm, praca organiczna, praca u podstaw, samoorganizacja, spółdzielczość, odkrywczość, wynalazczość, twórczość, praca społeczna, oryginalność, odwaga, wspólnotowość. Dlatego każdy, komu bliskie są takie postawy, Postawy Przydatne Wspólnotowo, może czuć się zaproszony do wspólnych działań dla małej ojczyzny – Lubelszczyzny, w wielkiej Ojczyźnie – Polsce.
Wkrótce organizatorzy przekażą więcej informacji o projekcie.
Czytaj także: Lubelskie sukcesy i ich twórcy
Fot.: NormalnaKultura.pl
