75 lat temu, 17 września 1939 roku, wojska Związku Radzieckiego dokonały zbrojnej napaści na Polskę. Agresja ta była wypełnieniem postanowień zawartych w pakcie Ribbentrop-Mołotow.
Wspomniany dokument, podpisany w sierpniu 1939 roku, zobowiązywał Armię Czerwoną do wkroczenia na tereny Rzeczypospolitej, gdyby Niemcy byli z nią w stanie wojny.
Jako główny powód wprowadzenia swoich wojsk na tereny Polski Związek Radziecki podawał rozpad państwa oraz ucieczkę rządu (choć faktycznie miało to miejsce dopiero po uzyskaniu przez władzę informacji o radzieckiej agresji). Sugerowano również, że Armia Czerwona ma obowiązek chronić życie Ukraińców oraz Białorusinów zamieszkujących wschodnie tereny II RP. Agresja wojsk ZSRR była przysłowiowym „nożem w plecy”, ponieważ ponad dwa tygodnie wcześniej Polska została zaatakowana przez hitlerowskie Niemcy.
Czytaj także: Zarys historii Armii Krajowej
W momencie gdy Armia Czerwona przeszła przez polską granicę oba państwa obowiązywał pakt o nieagresji ratyfikowany 25 lipca 1935 roku. Według jego postanowień zarówno Polska, jak i ZSRR miały obowiązek niepodejmowania wobec siebie agresywnych działań oraz nie uczestniczenia w porozumieniach, które mogą być wrogie dla którejś ze stron umowy. Związek Radziecki złamał wszystkie punkty paktu.
Polacy stawili zbrojny opór najeźdźcy. Przed sowietami broniły się Wilno (uległo 19 września), Grodno (poddano je 21 września) oraz Lwów (skapitulował 22 września).
Po zajęciu przez Związek Radziecki terenów wschodniej Polski, lokalna ludność przeżyła prawdziwe piekło. Zaczęły się prześladowania, grabieże majątku, przymusowe wcielenia w szeregi Armii Czerwonej, masowe deportacje i morderstwa.
Fot. Wikimedia/Ehlert, Max
