Zdzisław Badocha urodził się 22 marca 1923 r. w Dąbrowie Górniczej. Był synem podoficera Korpusu Ochrony Pogranicza w Nowych Święcianach. Uczęszczał do Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w tym mieście. Od lutego 1938 należał też do ZHP do drużyny harcerskiej im. B. Głowackiego. W czerwcu 1942 r. rozpoczął działalność konspiracyjną w szeregach AK na Wileńszczyźnie. Od maja 1944 r. walczy jako żołnierz 5. Wileńskiej Brygady AK. 15 sierpnia 1945 roku otrzymuje awans do stopnia podporucznika. Podczas antykomunistycznej kampanii na Pomorzu w 1946 roku, „Żelazny” zostaje dowódcą 2. szwadronu. W tym okresie uważany jest za najlepszego dowódcę polowego mjra „Łupaszki”.
Znakomite wyszkolenie, zgranie oraz doświadczenie nabyte podczas wielu lat walki, a także nieszablonowe dowodzenie, pozwalało żołnierzom „Żelaznego” unikać starć z dużymi oddziałami i omijać obławy. Major wystąpił z wnioskiem o odznaczenie „Żelaznego” Krzyżem Virtuti Militari, pisząc: „bardzo odważny, dzielny, pełen inicjatywy, wykazał wielką odwagę osobistą”. „Żelazny” dowodził m.in. głośną akcją z 19 maja 1946 r., o której informowało BBC. Szwadron „Żelaznego” rozbroił tego dnia 7 posterunków milicji w powiatach Kościerzyna i Starogard, zlikwidował dwie placówki UB, rozstrzelał 5 funkcjonariuszy UB, w tym sowieckiego doradcę, oficera NKWD.
„Żelazny” zginął 28 VI 1946 r., otoczony przez UB w okresie leczenia rany. Propaganda komunistyczna przedstawiała go jako bandytę i mordercę. 5 grudnia 2004 r. grupa wolontariuszy upamiętniła ppor. Zdzisława Badochę „Żelaznego”, odsłaniając w Czerninie pod Sztumem tablicę pamiątkową na ścianie kościoła parafialnego. 11 kwietnia 2006 r. poświęcono w Czerninie skromny pomnik „Pamięci żołnierzy szwadronu „Żelaznego”.
Źródło zdjęcia wikimedia commons
Źródło: www.historykon.pl
Więcej o „Żelaznym” przeczytacie tutaj http://historykon.pl/ppor-zdzislaw-badocha-zelazny-1923-1946-jeden-z-wykletych/
