Agnieszka Cubala w książce z 2015 roku „Sten pod pachą, bimber w szklance, dziewczyna i… Warszawa. Życie codzienne powstańczej Warszawy” zabrała nas w podróż po Warszawie z okresu powstania warszawskiego. Jak wyglądało życie codzienne w stolicy podczas 63 powstańczych dni?
Czytając o Powstaniu Warszawskim zazwyczaj skupiamy się na działaniach militarnych, a zapominamy o losie cywilnych mieszkańców stolicy. Agnieszce Cubali udało się zebrać te dwa nurty w całość. Niniejsza pozycja została co prawda wydana w zeszłym roku, ale nadal zasługuje na uwagę wśród miłośników historii Polski, a zwłaszcza pasjonatów II wojny światowej, których w naszym kraju nie mało. Autorka zebrała bardzo duży materiał źródłowy. Mamy mnóstwo dokumentów, często pochodzących ze zbiorów byłych powstańców, rodzin weteranów powstania, czy pasjonatów militariów i wojskowości. Jako, że wielu uczestników powstania żyje, to dużo miejsca zajmują wspomnienia z nurtu historii mówionej (oral history). W książce znajdują się wspomnienia m.in. dwóch wybitnych aktorek – Danuty Szaflarskiej i Aliny Janowskiej, które brały udział w powstaniu. Wspomnienia podnoszą wartość niniejszej publikacji.
Książka zawiera opis-rekonstrukcję życia codziennego w powstaniu warszawskim w dwóch perspektywach – walczących i cywilów. Agnieszka Cubala zajęła się wszystkimi aspektami życia podczas powstańczych dni. Wiemy jak jedzono, w co ubierano walczących, jak wyglądała opieka medyczna i z jakimi przeżyciami wiązało się zdobywanie pożywienia, najczęściej z narażeniem życia. Przy każdym zagadnieniu autorka przedstawia (np. sanitariuszek czy łączników i łączniczek) pojawia się zestawienie postaci, które podczas wykonywania swoich zadań wykazały się bohaterstwem. Autorka stara się przedstawić dość szczegółowo historię najciekawszych postaci powstańców. Z książki tej dowiemy się, że nie tylko walczono. To podczas powstania rodziły lub umacniały się uczucia, czego są przykładem małżeństwa trwające aż do dzisiaj małżeństwa, a często rozpoczynały się od improwizowanych naprędce i niezwykle spontanicznie powstańczych ślubów.
Na pewno walorem niniejszej książki jest jej podstawa źródłowa. To całe mnóstwo dokumentów, nie tylko ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, ale bardzo często ze zbiorów osób prywatnych – powstańców, ich potomków, czy po prostu miłośników historii.
Książkę mogę polecić wszystkim, którzy chcieliby się dowiedzieć czegoś o powstaniu, umundurowaniu, uzbrojeniu, najważniejszych jego postaciach – dowódcach, powstańcach, a także zwykłych warszawiakach.
I na koniec mała dygresja. Ostatnio pojawiają się głosy, które uznają powstanie warszawskie za błąd. Ale w tym temacie głos zabrała też Agnieszka Cubala, gdyż m.in. stwierdziła, że nikt z powstańców (a oparła ten sąd na wspomnieniach uczestników rzecz jasna) nie mógł przewidzieć, że po klęsce powstania Niemcy będą metodycznie niszczyć Warszawę. A to jeden z głównych zarzutów stawianych liderom powstania przez ich współczesnych adwersarzy…
Książka spełniła zadanie, które na początku założyła autorka „Powstanie sztucznych legend nie potrzebuje”.
Fot:. bellona.pl
Autor: Agnieszka Cubala
Tytuł: Sten pod pachą, bimber w szklance, dziewczyna i… Warszawa. Życie codzienne powstańczej Warszawy
Data wydania: 26 listopada 2015
Wydawca: Bellona
Stron: 528
Czytaj również: ZNAMY POLSKIEGO KANDYDATA DO OSCARA [WIDEO]