Telewizja TVN przygotowała zestawienie dotyczące częstotliwości wetowania ustaw przez dotychczasowych prezydentów. Który z nich najrzadziej korzystał z przysługującego mu prawa?
W zestawieniu ujęto pięciu prezydentów: Lecha Wałęsę, Aleksandra Kwaśniewskiego, Lecha Kaczyńskiego, Bronisława Komorowskiego oraz Andrzeja Dudę.
Lech Wałęsa z prawa weta skorzystał 27 razy. Co ciekawe, mimo że w tamtym czasie do odrzucenia weta potrzebne było aż dwie trzecie głosów w Sejmie, a nie jak obecnie trzy piąte (66 proc. > 60 proc.), aż połowa wet Wałęsy była odrzucana przez Sejm, z czego większość w okresie, gdy rządziła koalicja SLD-PSL. Ten sojusz nie miał większości zdolnej do odrzucenia weta prezydenta, ale jak pokazała praktyka, wielokrotnie przeciw prezydentowi ramię w ramię z koalicją głosowała ówczesna opozycja parlamentarna – czytamy na stronie tvn24.pl.
Wałęsa miał w zwyczaju wywieranie presji na Sejm. Traktował prawo weta jako swoisty straszak. Wielokrotnie zapowiadał bowiem, iż zawetuje przygotowany przez Sejm budżet. Jego „pogróżki” stały się przyczyną do umieszczenia w obowiązującej konstytucji zapisu odbierającego głowie państwa wetowanie ustawy budżetowej.
Aleksander Kwaśniewski zawetował najwięcej, bo aż 35 ustaw. W tym miejscu warto wspomnieć jednak, iż swoją funkcję piastował przez dwie kadencje, czyli aż 10 lat. 28 z 35 zgłoszonych przez niego wet przypadło na okres 1997-2001, czyli w okresie rządów koalicji AWS oraz UW. Przed 1997 rokiem u władzy pozostawało SLD, czyli macierzysta partia Kwaśniewskiego.
W historii Kwaśniewski zapisał się m.in. nieskuteczną próbą zawetowania ustawy o powołaniu IPN, którą prezydent uważał za niezgodną z konstytucją (dawała dostęp do teczek bezpieki pokrzywdzonym). Sejm zadziałał jednak wyjątkowo solidarnie i weto odrzucił.
Lech Kaczyński z prawa weta skorzystał 18 razy, w tym tylko jeden raz w okresie, gdy władzę sprawowało Prawo i Sprawiedliwość. Najwięcej kontrowersji wzbudziły weta do ustawy medialnej, pakietu ustaw zdrowotnych czy emerytur pomostowych – czytamy na tvn24.pl.
Kaczyński sprzeciwiał się również obniżeniu wieku szkolnego do 6 lat oraz rozdzieleniu funkcji ministra sprawiedliwości oraz prokuratora generalnego. Oba weta zostały odrzucone przez Sejm.
Na tle pozostałych trzech prezydentów blado wypada Bronisław Komorowski. Polityk, który w przyspieszonych wyborach prezydenckich startował z poparciem Platformy Obywatelskiej użył weta zaledwie 4 razy. Istotny wpływ na tę sytuację miał z pewnością fakt, iż podczas prezydentury Komorowskiego u władzy pozostawała koalicja PO-PSL.
Andrzej Duda, czyli urzędujący prezydent, z prawa weta skorzystał do tej pory 7 razy. Pierwsza zawetowana przez Dudę ustawa przypada jeszcze na okres rządów koalicji PO-PSL. Dotyczyła uzgadniania płci. Zapis przedłożony głowie państwa projekcie zakładał, iż osoba dorosła będzie miała możliwość, w sposób urzędowy, zmienić swoją płeć bez konieczności wzywania do sądu rodziców.
W okresie rządów PO-PSL Duda z weta korzystał jeszcze trzykrotnie. Trzy kolejne miały miejsce już po wyborach, gdy władzę przejęło Prawo i Sprawiedliwość. Duda sprzeciwił się ustawo o Regionalnych Izbach Obrachunkowych, Sądzie Najwyższych oraz Krajowej Radzie Sądownictwa.
Prezydent wyeliminował również z obiektu trzy inne akty prawne. Miało to miejsce dwa dni po wyborach do obecnego Sejmu. Andrzej Duda zgłosił wówczas zastrzeżenia do ustaw uchwalonych przez poprzedni parlament: nowelizację ustawy o lasach państwowych, ratyfikację poprawki do protokołu z Kioto, przedłużającej obowiązywanie pakietu klimatycznego do 2020 r. oraz nowelizację ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym.
Weta nie zostały odrzucone, ponieważ, by to uczynić Sejm musiałby się zebrać w starym składzie, co ze względu na nowe wybory nie było możliwe. Nowy Sejm, zgodnie z tym, co stanowi prawo, nie może zaś wznowić prac nad ustawami, które nie zostały ukończone przez poprzedni parlament w wyniku wygaśnięcia kadencji.
PODSUMOWANIE
Wałęsa – 27
Kwaśniewski – 35
Kaczyński – 18
Komorowski – 4
Duda – 7
źródło: tvn24.pl, wMeritum.pl
Fot. Wikimedia/KG PSP
