Na publicznych uczelniach technicznych kobiety stanowią 36 proc. studentów, jednak nawet na tych uczelniach częściej decydują się one na studia w obszarach nietechnologicznych np. na kosmetologii. Wśród studentów kierunków informatycznych stanowią 15 proc. – wynika z raportu „Kobiety na politechnikach”.
Raport Fundacji Edukacyjnej Perspektywy, dotyczący roku akademickiego 2018/2019, opracowała Anna Knapińska z wykorzystaniem systemu rozwijanego w Laboratorium Baz Danych i Analityki Biznesowej Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego.
W roku akademickim 2018/2019 na uczelniach publicznych uczyło się prawie 870 tys. osób. Wśród kobiet największą popularnością cieszą się uczelnie pedagogiczne i medyczne (kobiety stanowią w nich około trzech czwartych ogółu studentów). Na politechnikach udział kobiet wynosi 36 proc., jednak częściej decydują się one na studia w obszarach nietechnologicznych. Trzy najpopularniejsze wśród kobiet kierunki to kosmetologia (99 proc. kobiet), pedagogika (95 proc.) i architektura wnętrz (94 proc.). Z kolei mężczyźni przeważają liczebnie na kierunkach związanych z techniką i technologią, takich jak elektrotechnika, mechatronika czy informatyka przemysłowa – podają autorzy raportu „Kobiety na politechnikach”.
W niepublicznych szkołach wyższych w omawianym okresie kształciło się prawie 314 tys. studentów. „W ostatnich sześciu latach odnotowały one spadek liczby studentów o 11 proc., ale uczelnie niepubliczne oferujące studia na kierunkach technicznych nie wpisują się w obowiązujący trend. Martwi fakt, że również tam kobiety decydują się na ścieżki kształcenia niezwiązane z technologiami, co może prowadzić do ich gorszej pozycji na rynku pracy. Na uczelniach tego typu zmniejsza się też udział kobiet wśród studentów – od 2014 roku z 59 do 55 proc., a to może sugerować, że wraz ze wzrostem znaczenia i prestiżu studiów technicznych odsetek kobiet zmniejsza się” – czytamy w streszczeniu raportu.
Jego autorzy zwracają uwagę, że coraz więcej kobiet wybiera jednak tzw. kierunki nowo technologiczne. Na uczelniach publicznych i niepublicznych łącznie ich udział wśród studentów wzrósł w okresie 2014–2019 o dwa punkty procentowe – z 14 do 16 proc. Na politechnikach udział kobiet w kierunkach związanych z nowymi technologiami wzrósł o 3 punkty procentowe (z 14 do 17 proc.), natomiast w niepublicznych szkołach technicznych – o 4 punkty procentowe (z 9 do 13 proc.).
Największym udziałem kobiet na kierunkach nowo technologicznych może poszczycić się Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu – ponad jedną czwartą studentów stanowią kobiety.
Spośród publicznych uczelni technicznych największy udział kobiet na kierunkach nowo technologicznych występuje na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, jednak nawet tam nieznacznie przekracza on jedną piątą ogółu studentów. Najniższe wskaźniki występują na Uniwersytecie Technologiczno-Humanistycznym im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu, Akademii Humanistyczno-Technicznej w Bielsku-Białej oraz na Politechnice Rzeszowskiej (w każdym przypadku odsetek kobiet wynosi 5 proc.).
Szczególnie popularna wśród kobiet na politechnikach jest inżynieria biomedyczna, udział kobiet wśród studentów tego kierunku wynosi 67 procent. Również na niepublicznych uczelniach technicznych zaobserwować można analogiczne zjawisko – największy odsetek kobiet (46 proc.) odnotowano na kierunku bioinformatyka. Z kolei prawie wyłącznie mężczyźni studiują w tych szkołach wyższych elektrotechnikę (5-procentowy udział kobiet), automatykę i robotykę (1 proc.) oraz mechatronikę (1 proc.).
Biorąc pod uwagę kierunki informatyczne w analizowanym okresie udział kobiet wśród studentów takich kierunków wzrósł z 13 do 15 procent. Zarówno na uczelniach publicznych, jak i niepublicznych udział kobiet wśród studentów IT nie przekracza jednej piątej; najniższy (12 proc.) jest na studiach pierwszego stopnia w niepublicznych szkołach wyższych, a najwyższy (21 proc.) – na studiach drugiego stopnia na uczelniach publicznych.
Jak wynika z raportu, jedyną uczelnią, na której udział kobiet wśród studentów kierunków informatycznych przekraczał 50 proc., był Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (63 proc.). Bliską zrównoważenia płci sytuację notują również dwie uczelnie o profilu ekonomicznym – Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Chorzowie (47 proc.) oraz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (43 proc.). Z kolei uczelnie, w których odsetek kobiet wśród studiujących na kierunkach informatycznych jest najniższy, to prawie wyłącznie uczelnie niepubliczne oraz państwowe wyższe szkoły zawodowe. Spośród uczelni publicznych najgorsze wyniki pod względem udziału kobiet w IT uzyskały dwie uczelnie techniczne – Politechnika Rzeszowska (6 proc.) i Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej (7 proc.) – czytamy w raporcie.
Autorzy badania podają również dane dotyczące dziesięciu uczelni, które wygrały rozstrzygnięty pod koniec 2019 r. konkurs „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza”. W roku akademickim 2018/2019 liczba studiujących na uczelniach badawczych kobiet wyniosła około 136 tys., podczas gdy mężczyzn było 105 tys. Podobnie jak wśród ogółu studentów uczelni w Polsce, kobiety stanowiły w nich zatem 57 proc. Jednak gdy weźmie się pod uwagę wyłącznie kierunki nowo technologiczne oraz informatyczne, odsetek kobiet spada do poziomu 19 procent.
„Warto zwrócić uwagę na większą skuteczność kobiet w studiowaniu” – podkreślają autorzy publikacji. O ile we wszystkich uczelniach technicznych wśród rozpoczynających naukę w roku akademickim 2018/2019 kobiety stanowiły 42 proc. ogółu studentów, to w gronie absolwentów w 2019 roku jest ich prawie połowa – 48 procent. W 2019 roku studia na kierunkach nowo technologicznych ukończyło prawie 28 tys. osób, z tego na kierunkach informatycznych – ponad 14 tys. Dla kierunków nowo technologicznych udział kobiet wśród absolwentek z 2019 roku wynosi już jednak zaledwie 19 proc., a dla kierunków informatycznych – o 1 punkt procentowy mniej.
Wszystkie dane pochodzą z systemu informacji o nauce i szkolnictwie wyższym POL-on, administrowanego przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy. Jak tłumaczą autorzy raportu, dane pozyskano zgodnie ze stanem na 31 grudnia dla każdego analizowanego roku, według stanu systemu POL-on na 30 marca 2020 roku.
Pełna wersja raportu jest dostępna na stronie: http://www.dziewczynynapolitechniki.pl/raport (PAP)
Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl, Autorka: Ewelina Krajczyńska