Pomimo dwóch dekad ścisłej ochrony, rysie na terenie Polski nie rozszerzyły znacząco zasięgu występowania – wynika z badań nad występowaniem rysi w naszym kraju. Wędrówki tych zwierząt blokują drogi szybkiego ruchu i zabudowa, przerywająca korytarze ekologiczne.
Rysie są w całej Polsce pod ścisłą ochroną już od 1995 roku (zostały nią objęte w efekcie kilkuletniej kampanii prowadzonej przez organizacje pozarządowe). Ogólnopolska inwentaryzacja tego gatunku, przeprowadzona w 2001 r. pokazała, że rysie występowały wówczas głównie w Karpatach i rozległych lasach wschodniej części kraju. W centrum odnotowano je wyłącznie w Puszczy Kampinoskiej i jej sąsiedztwie, co wiązano z wcześniejszą reintrodukcją tych dużych kotów w Kampinoskim Parku Narodowym.
Jednocześnie modele przydatności siedlisk wskazywały, że na zachód od Wisły znajdują się rozległe obszary dogodnych dla nich środowisk. Oczekiwano więc, że podobnie jak to się stało w przypadku wilków, także rysie zasiedlą tę część Polski.
Czytaj także: Eksperci: obecność ludzi na terenie Puszczy nie przekreśla jej wartości przyrodniczej
Aby to sprawdzić, zespół naukowców z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, Stowarzyszenia dla Natury „Wilk”, Instytutu Badawczego Leśnictwa oraz Instytutu Biologii Ssaków PAN zebrał wszystkie dane na temat obserwacji rysi w zachodniej Polsce w XXI wieku. Wykorzystano zarówno informacje zawarte w publikacjach naukowych, jak i własne badania, w tym rejestracje z wykorzystaniem fotopułapek. Wyniki analiz ukazały się na łamach czasopisma „Cat News”, wydawanego przez Grupę Ekspertów ds. Dzikich Kotów będącą częścią Komisji ds. Przetrwania Gatunków Światowej Unii Ochrony Przyrody.
Okazało się, że w latach 2001-2018 rozród rysi notowano zaledwie w trzech kompleksach leśnych położonych na zachód od Wisły – w Puszczy Kampinoskiej, Puszczy Bolimowskiej i Lasach Gostynińsko-Włocławskich – informują autorzy badania w materiale prasowym przesłanym PAP.
Rozbudowa dróg i rozwój zabudowy hamuje populację rysi?
Rysie były także stosunkowo często rejestrowane w polskiej części Sudetów – głównie w Górach Izerskich, Karkonoszach i Górach Stołowych, choć nie potwierdzono tam ich rozrodu. W pozostałych lasach, np. w Borach Tucholskich, Puszczy Noteckiej i na Pomorzu Zachodnim, obserwowano wyłącznie pojedyncze dorosłe osobniki.
„Rysie są drapieżnikami mocno związanymi z lasami. Do przemieszczania się wymagają leśnych korytarzy ekologicznych. Niestety lasy w Polsce są coraz słabiej połączone, ze względu na rozbudowę dróg i rozwój zabudowy” – konkluduje główny autor pracy dr inż. Robert Mysłajek z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii UW.
Ekspert podkreśla, że „Oprócz utrzymania ciągłości lasów, konieczna jest także budowa dużych górnych przejść dla zwierząt na powstających drogach szybkiego ruchu. Dzięki nim zarówno rysie, jak i inne gatunki, będą w stanie pokonać te poważne bariery”. (PAP)
Źródło: Serwis Nauka w Polsce – www.naukawpolsce.pap.pl
