Na młode osoby wkraczające w dorosłe życie czeka wiele wyzwań, również finansowych. Próby usamodzielnienia się i nie zawsze dobrze przemyślane priorytety finansowe często są powodem problemów z pieniędzmi. Ich konsekwencją jest natomiast zadłużenie. Tylko Grupa KRUK obsługuje obecnie ponad 400 tys. spraw osób w wieku między 18. a 30. rokiem życia. Są one zadłużone na łączną sumę 1,45 mld złotych. Powodem zadłużenia młodych są głównie nieuregulowane zobowiązania wobec banków i instytucji finansowych oraz niezapłacone rachunki telefoniczne.
Młodzi ludzie uzyskując pełnoletniość stają przed wieloma ważnymi życiowymi wyborami. Po zakończeniu szkoły średniej decydują się na podjęcie dalszej edukacji, która nierzadko wiąże się z przeniesieniem do innego miasta, zakładają własne rodziny, a także podejmują próby znalezienia pierwszej pracy. Często próba usamodzielnienia się nie podąża za ich możliwościami finansowymi.
– Wraz z otrzymaniem dowodu osobistego młody człowiek uzyskuje możliwość podpisania umowy na długoterminowe zobowiązania. Może to być np. umowa z dostawcą usług telefonicznych, często to też kredyt lub zakup na raty – mówi Karolina Barańska z Grupy KRUK. – Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że stają się w pełni odpowiedzialni za decyzje i zobowiązania, a konsekwencje podjętych przez nich działań mogą mieć wpływ na ich przyszłą wiarygodność finansową. Nawet nieopłacane rachunki za telefon czy zaległy mandat pozostawiają ślad w naszej historii i mogą mieć wpływ na zdolność kredytową w przyszłości. Niestety, młodzi ludzie mają tendencję do bagatelizowania problemu zadłużenia. Zamiatanie problemu pod dywan nie jest rozwiązaniem i skutkuje pogłębianiem się złej sytuacji.
Czytaj także: Stan współczesnej oświaty. Czy czas na radykalne zmiany?
Największe zadłużenie młodych na Mazowszu
Średnie zadłużenie młodych ludzi obsługiwane przez Grupę KRUK to ok. 3 600 złotych. W Grupie KRUK obsługiwanych jest ponad 400 tys. osób w wieku 18-30 lat, a łączna kwota ich zadłużenia opiewa na 1,45 mld złotych. Na najwyższą kwotę zadłużeni są młodzi z województwa mazowieckiego. Mają do oddania ponad 193 mln złotych. Na trochę mniej, bo 181 mln złotych, zadłużeni są mieszkańcy Śląska. Natomiast największe zadłużenie, przekraczające 1,43 mln złotych, ma 30-letni mieszkaniec województwa małopolskiego.
Edukacja finansowa młodych
Młodzi ludzie często ulegają różnego rodzaju modom i działaniom marketingowym. Niestety, zdarza się, że podczas zakupów źle oszacowują swoje rzeczywiste możliwości finansowe. Wskutek tego zaciągają zobowiązania większe niż są w stanie spłacić. Najczęstszym powodem jest tu brak wiedzy finansowej i nawyku zarządzania własnym, choćby niewielkim, budżetem domowym.
Coraz powszechniejsze używanie elektronicznych form płatności daje młodym jedynie złudzenie kontroli nad własnymi finansami. W rzeczywistości elektroniczny pieniądz często wymyka się spod kontroli.
Jak wynika z badania społecznego przeprowadzonego w 2013 roku przez TNS Polska na zlecenie Grupy KRUK*, Polacy mają świadomość znaczenia wiedzy finansowej – aż 92% respondentów jest zdania, że wcześnie rozpoczęta edukacja na temat gospodarowania pieniędzmi może przynieść duże korzyści w dorosłym życiu. Natomiast aż 71% twierdzi, że jej brak jest bezpośrednim powodem wpadania w tarapaty finansowe i zadłużenie. Ponad jedna trzecia respondentów (37%) jest przekonana, że edukacja finansowa powinna rozpoczynać się już w szkole podstawowej.
– Ważne jest, aby jak najwcześniej uczyć dzieci, jak posługiwać się pieniędzmi. Można zacząć nawet w przedszkolu, a już na pewno w szkole podstawowej – mówi Karolina Barańska. – Z tego względu Grupa KRUK angażuje się w działania mające na celu szerzenie edukacji finansowej wśród dzieci ze szkół podstawowych. Wspieramy program „Moje pierwsze pieniądze” prowadzony przez Stowarzyszenie Krzewienia Edukacji Finansowej.
* Badanie Edukacja finansowa Polaków przeprowadzone przez TNS Polska na zlecenie Grupy KRUK, 14-20 sierpnia 2013 roku.