80 lat temu, 19 kwietnia 1934 roku w Warszawie, urodził się Jan Kobuszewski – jeden z najbardziej charakterystycznych i utalentowanych polskich aktorów.
Zanim został aktorem, myślał o posłudze kapłańskiej. Los zrządził jednak inaczej i zamiast z kościelnej ambony Jan Kobuszewski przemawia do widzów ze scen teatralnych, przez ekrany telewizorów, głośniki radioodbiorników a nawet poprzez komputery, bowiem jego charakterystyczny głos możemy usłyszeć w grach z cyklu Baldur’s Gate.
Do szkoły aktorskiej dostał się przy drugim podejściu. Rok wcześniej – w 1951 roku starania Jana Kobuszewskiego zostały odrzucone. W 1952 roku został przyjęty do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej. Wówczas był już absolwentem Szkoły Dramatycznej Teatru Lalek. Studia aktorskie ukończył w 1956 roku i przez dwa lata występował na deskach Teatru Młodej Warszawy. Przez dwadzieścia lat grał w Teatrze Polskim (1958 – 1964, 1969 – 1975), a także na scenach: Teatru Narodowego (1964 – 1969) i łódzkiego Teatru Nowego (1975 – 1976). W 1976 roku rozpoczął pracę z Teatrem Kwadrat w Warszawie, gdzie występuje po dzień dzisiejszy. Warszawski Teatr Kwadrat ma charakter komediowy, a więc Jan Kobuszewski czuje się na jego deskach jak ryba w wodzie.
Na srebrnym ekranie wystąpił po raz pierwszy w 1955 roku w dramacie wojennym Godziny nadziei w reżyserii Jana Rybkowskiego. Zagrał tam niewielki epizod wcielając się w postać francuza. Aktora nie wymieniono w czołówce.
W latach 60. Kobuszewski rozpoczął współpracę z Edwardem Dziewońskim w kabarecie Dudek. Cieszył się on ogromną popularnością. Nic dziwnego – występowali w nim znamienici artyści, tacy jak np.: Irena Kwiatkowska, Wiesław Michnikowski, Janusz Gajos, Wiesław Gołas i inni. W mojej opinii Kobuszewski idealnie wkomponował się do Dudka. Był to jedyny powojenny kabaret, który reprezentował przedwojenny humor. Aktor występował także w Kabarecie Olgi Lipińskiej.
Obok wielu wspaniałych ról w kabarecie, teatrze, filmie i teatrze polskiego radia jest jeszcze jedna bardzo istotna rola. Przypomnijmy sobie jeden z najprzyjemniejszych filmów animowanych PRL-u, a mianowicie Przygód kilka wróbla Ćwirka. Choć niewielu zdaje sobie z tego sprawę, sympatycznemu wróbelkowi Ćwirkowi głosu użyczył właśnie Jan Kobuszewski.
Swój talent prezentował także w genialnych komediach Stanisława Barei. Grywał tam głównie role drugoplanowe, jednak potrafił wyciągnąć z nich wszystko, co było możliwe. Świadczy to o wielkim kunszcie i klasie aktora.
Charakterystyczna sylwetka – wysoki (186 cm), chudy brunet o podłużnej twarzy z wąsem bardzo przypadł do gustu widzom. Przyjemny niski głos, wspaniała mimika i genialne poczucie humoru to kwintesencja dobrego aktora komediowego. Jan Kobuszewski jest aktorem uniwersalnym, wspaniale odnajduje się we wszystkich typach ról, jednak komedia czy też kabaret z jego udziałem to nieporównywalne mistrzostwo świata.
Jan Kobuszewski jest mężem aktorki Hanny Zembrzuskiej, a także wujem aktora Wiktora Zborowskiego. Za swoją pracę otrzymał wiele nagród i odznaczeń państwowych, m.in.:
– 1975 r. – Złoty Krzyż Zasługi;
– 1979 r. – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski;
– 1981 r. – Odznaka Zasłużony Działacz Kultury;
– 1987 r. – Złota Odznaka Honorowa Towarzystwa Polonia;
– 1998 r. – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski;
– 2006 r. – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”;
– 2007 r. – Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie;
– 2012 r. – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Wspaniały aktor i cudowny człowiek, który pozostaje wierny swoim zasadom. To właśnie Jan Kobuszewski – artysta prawdziwy.
Fot.: Sławek/ wikimedia commons
