Zadzwoniła do mnie mama (…). Coś się zadziało w Czarnobylu, był jakiś pożar – brzmi fragment wiadomości na portalu społecznościowym. Z treści wynika, że nad Polskę nadciąga chmura radioaktywna. W ostatnich dniach internauci masowo rozprzestrzeniają podobne doniesienia. Tymczasem kompletnie nic nie wskazuje, by miały cokolwiek wspólnego z prawdą…
„Właśnie dowiedziałam się od osoby pracującej w Instytucie Meteorologii (nasz sąsiad), że w Czarnobylu nastąpił wybuch i przez trzy dni mamy nie otwierać okien i nie wychodzić z domów…” – czytamy w jednej wiadomości, którą otrzymała strona napromieniowani.pl.
Podobnych doniesień było w ostatnim czasie znacznie więcej. Ich autorzy najczęściej wiązali pożary na Ukrainie z reaktorem jądrowym i niebezpieczeństwem radioaktywnym dla Polski (w niektórych wiadomościach informowano o awarii w Świerku). Podobny był również mechanizm rozprzestrzeniania się tych informacji – łańcuszek krążący po mediach społecznościowych „od znajomego do znajomego”. Co ciekawe, nabrały się na to nawet znane osoby.
Żadne ogólnopolskie medium nie potwierdzało tych doniesień, istniały jedynie jako wiadomości prywatne od znajomych. Co ciekawe, w podobny sposób rozprzestrzeniały się fałszywe wiadomości na początku epidemii koronawirusa w Polsce, z których dowiadywaliśmy się o rzekomych planach blokad miast, zamykaniu sklepów spożywczych, czy bankomatów.
Chmura radioaktywna nad Polską? Sprawdziliśmy mapę…
Autorzy informujący o fali skażenia często opierają się na filmiku pt. „Radioaktywna chmura poleciała w wyniku pożaru w Czarnobylu 2020„. Na nagraniu faktycznie widać przesuwającą się chmurę. Eksperci przekonują jednak, że stężenie radioaktywnego pierwiastka Cez-137 nie jest zagrożeniem „dla zdrowia publicznego” .
Oryginał jest autorstwa ukraińskiego Państwowego Naukowo-Technicznego Centrum Bezpieczeństwa Jądrowego. Nie jest ono jednak niczym wyjątkowym, bowiem podobne wizualizacje pojawiają się na profilach instytucji co kilka dni.
„Według zaktualizowanych wyników, potencjalne najwyższe stężenia Cs-137 w warstwie przyziemnej powietrza w Kijowie były niższe niż 0,1 mBq/m3 i ponad 1000 razy niższe niż dopuszczalne normy” – czytamy w komunikacie cytowanym przez portal Konkret24.
Faktem jest, że na Ukrainie trwają pożary, jednak nie doszło tam do żadnej awarii. Co więcej, mapa zagrożeń radiacyjnych w Polsce nie sygnalizuje problemów.
Niepokojące doniesienia zdementowały również służby. „Pojawiają się fałszywe informacje o rzekomej awarii reaktora jądrowego w Świerku. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa nawiązało kontakt z Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych – nie odnotowano żadnych zdarzeń mogących wpłynąć na pracę reaktora MARIA” – poinformował przedstawiciel Rządowego Centrum Bezpieczeństwa.
Służby dementują informację o skażeniu promieniotwórczym
Komunikat w tej sprawie wydała również Polska Agencja Atomistyki. „W związku z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej, nieprawdziwymi informacjami na temat rzekomego wystąpienia skażenia promieniotwórczego na terenie Polski, Państwowa Agencja Atomistyki stanowczo zaprzecza tego rodzaju informacjom” – czytamy.
PAA informuje, że sytuacja radiacyjna na terenie Polski pozostaje w normie. W komunikacie pojawia się również zapewnienie, że strona Polska monitoruje sytuację związaną z pożarami na Ukrainie. PAA jest w stałym kontakcie z tamtejszymi służbami.
Swój komunikat w tej sprawie wydało również Narodowe Centrum Badań Jądrowych. „Narodowe Centrum Badań Jądrowych pracuje normalnie, biorąc pod uwagę warunki epidemiologiczne. W instytucie nie występują i nie miały miejsca żadne zdarzenia nietypowe czy problemy techniczne, które mogłoby budzić niepokój. Nasze służby ochrony radiologicznej nie rejestrują też żadnych odczytów wskazujących na anomalie w poziomie promieniowania tła” – poinformował rzeczni NBCJ, dr Marek Pawłowski.
„Co do zgłaszanych podejrzeń, że ktoś z pracowników NCBJ kanałami prywatnymi rozpowszechnia wspomniane nieprawdziwe informacje, to możemy jedynie wyrazić głębokie przekonanie, że nic takiego nie miało miejsca, a wszyscy nasi pracownicy postępują odpowiedzialnie” – dodał.
Źródło: ncbj.gov.pl, paa.gov.pl, napromieniowani.pl, Konkret24
